Zakup i wybór negatywu / kliszy to bardzo ważna kwestia w fotografii analogowej, ponieważ ich rodzaj ogromnie wpływa na efekt końcowy zdjęć i możliwości fotografa. Jeśli chcesz robić zdjęcia analogiem, masz już aparat a teraz zastanawiasz się nad wyborem filmu, to ten artykuł został napisany dla Ciebie. „Prześwietlamy” dziś całą ofertę czarno-białych filmów Ilford, żeby ułatwić Ci podjęcie decyzji. Przyjrzymy się z bliska takim filmom jak Ilford Pan, Ilford Delta oraz wielu innym, jeszcze ciekawszym. Omówimy sobie najważniejsze wady i zalety, proces wywoływania oraz najlepsze dla nich zastosowanie. Zaczynamy!
Jaki negatyw do analoga? Czym kierować się przy zakupie?
Na początek krótkie przypomnienie teorii – jakimi podstawowymi technicznymi parametrami kierować się wybierając film do aparatu fotograficznego? Otóż wybór filmu zaczynamy od dwóch podstawowych parametrów.
1. Format filmu
Na rynku są obecnie dwa wiodące formaty: 135 i 120, chociaż w przeszłości było ich znacznie więcej.
A) 135 to nic innego jak film małoobrazkowy, pasujący do większości wyprodukowanych analogowych aparatów. Jeżeli masz po dziadku Zenita albo Zorkę, to duża szansa, że właśnie taki film do niego pasuje. Charakteryzuje się szerokością 35 mm i rozmiarem klatki 24 mm x 36 mm. Na jego brzegu znajduje się charakterystyczna perforacja i zazwyczaj przechowywany jest metalowych kanisterkach. Zwykle występuje w dwóch wersjach – na których zrobimy 24 lub 36 zdjęć.
B) 120 to film konfekcjonowany w postaci błony nawiniętej na cienką rolkę i otulonej w papier zabezpieczający. Wbrew pozorom nie ma 120 mm średnicy – jest to tylko nazwa samego formatu filmu, który w rzeczywistości jest szeroki na 61 mm. Jest to film pasujący do aparatów średnioformatowych np. Lubitel lub Pentacon Six. W aparacie robiącym zdjęcia 6 x 6 cm zmieści się na nim 12 klatek.
2. Czułość
Czułość to w dużym skrócie podatność materiału fotograficznego na światło. Dziś jest wyrażona najczęściej w skali ISO. Im wyższa czułość, tym mniej światła potrzeba, żeby poprawnie naświetlić film. Stąd na słoneczną plażę wybierzemy film 100 albo nawet 50 ISO, a fotografowanie we wnętrzach będzie wymagało filmu 800 ISO lub nawet więcej.
Skoro wiesz już, jaki film pasuje do Twojego aparatu i w jakich warunkach będziesz fotografować, przychodzi czas na wyboru konkretnego rodzaju filmu pod konkretne Twoje plany. Wszystkie opisane niżej filmy kupisz w sklepie Cyfrowe.pl
Czytaj więcej: Jaką kliszę kupić do analogowego aparatu?
8 najlepszych filmów Ilford do fotografii czarno-białej
Ilford PAN 100 i 400
Film ten występuje niestety tylko w wersji małoobrazkowej. Niestety, gdyż jest to bardzo przyjemny, drobnoziarnisty materiał o dobrej tonalności. W związku z tym, że jest filmem panchromatycznym, jest on uczulony podobnie mniej więcej na wszystkie kolory i oddaje tony w sposób naturalny. Będąc przy tym niedrogim filmem, doskonale sprawdzi się do szerokiej gamy zastosowań od fotografii ulicznej, poprzez architekturę, krajobraz, portret aż po reportaż. Bardzo zbliżonym filmem o podobnym zastosowaniu jest Kentmere 100 i 400 ISO, również produkowany przez markę Ilford.
- dostępne formaty: 135
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: film ogólnego przeznaczenia
Ilford XP2
Drobnoziarnisty, czarno-biały materiał. Drobne ziarno, dobra tonalność i wysoka czułość (400 ISO) predestynowałyby go do portretu, ale można go z powodzeniem uznać za materiał ogólnego przeznaczenia. Jego cechą charakterystyczną jest… możliwość wywołania prawie wszędzie, gdyż negatyw wywołuje się w procesie C41. Dla osób, które chciałyby spróbować analogowej fotografii czarno-białej, ale nie chcą (jeszcze) robić tego własnoręcznie, to świetna wiadomość.
- Dostępne formaty: 135 i 120
- Proces wywołania: maszynowy C41
- zastosowanie: portret i ogólne przeznaczenie
Ilford FP4
Klasyczny materiał drobnoziarnisty o nietypowej czułości 125 ISO. Niska czułość w połączeniu z niskim ziarnem i gładkimi przejściami tonalnymi sprawiają, że film ten doskonale sprawdzi się w fotografii portretowej, ale także krajobrazowej czy architektury.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: fotografia w dobrym oświetleniu, portret, architektura, krajobraz
Ilford HP5+
Klasyka klasyk. Wysokoczuły (400 ISO) film o klasycznej emulsji, którego historia sięga lat 30. Jego współczesny wariant oznaczony jako HP5+ doskonale sprawdzi się tam, gdzie potrzebna jest wysoka czułość i zauważalne ziarno, które łatwo uzyskać przez odpowiednie wywołanie. Wszystko to powoduje, że możesz ten film wykorzystać zarówno do portretu w nieco gorszym oświetleniu, fotografii we wnętrzach, sporcie, reportażu jak i w zasadzie do niemal dowolnego tematu, jaki przyjdzie nam do głowy. Dobrze poddaje się forsowaniu.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: portret, sport, fotografia we wnętrzach, reportaż
Ilford Delta 100 i 400
Nowoczesny film analogowy o emulsji opartej na tak zwanych kryształkach T. Co to w praktyce oznacza? Kryształki te o uporządkowanej strukturze powodują, że otrzymujemy bardzo drobne ziarno i fenomenalną tonalność. Jest to więc doskonały film do wykonywania dużych powiększeń. Jego charakterystykę docenią wszyscy fotografowie, którzy potrzebują filmu doskonale oddającego detale. Delta świetnie sprawdzi się w fotografowaniu ludzi, krajobrazu, architektury i fotografii produktowej, a jej czulszy wariant świetnie sprawdzi się w sporcie i reportażu. Wersja 400 ISO jest też świetna do forsowania, przy odpowiednim wywołaniu można go z powodzeniem naświetlać na 1600-3200 ISO.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: portret, sport, reportaż, duże powiększenia
Ilford Delta 3200
Film do zadań specjalnych. Mimo nominalnej czułość 1000 ISO przy normalnym użytkowaniu naświetla się go aż na 3200 ISO! Jest to więc film, który doskonale sprawdzi się przy fotografowaniu w bardzo złych warunkach oświetleniowych. Koncert, reportaż lub sport w nieco gorszych warunkach oświetleniowych (np. na hali) to typowe zastosowania dla tego filmu. Niestety filmy o takiej czułości charakteryzują się już znacząco większym ziarnem, ale może to być wykorzystane jako dodatkowy efekt kreatywny.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: złe warunki oświetleniowe, reportaż, sport
Ilford Pan F Plus
Ten film to trochę przeciwieństwo Delty 3200. Klasyczna emulsja o bardzo niskiej czułości (50 ISO) i bardzo, bardzo drobnym ziarnie. Film ten wykorzystasz tylko wtedy, kiedy światła jest pod dostatkiem, ale w zamian odwdzięczy się on wyjątkowo drobnym ziarnem i wysokim kontrastem. Świetny wszędzie tam, gdzie wymagana jest ultra duża ilość detali – fotografia produktowa, krajobraz itd.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: dobre warunki oświetleniowe, fotografia produktowa, krajobraz
Ilford SFX 200
To bardzo nietypowy negatyw. Średnio czuły (200 ISO) ale uczulony zwłaszcza na pasmo czerwone jak i bliskie podczerwieni. Co to znaczy? Używając filtrów do fotografii czarno-białej (zwłaszcza czerwonego, ale żółty i pomarańczowy również dadzą do pewnego stopnia ten efekt) otrzymujemy materiał, który bez użycia typowego filtra podczerwonego (który zabiera sporo światła) da nam zdjęcia podobne jak te robione w podczerwieni – ciemne, dramatyczne niebo i niemal białą roślinność. Ta właściwość klasyfikuje go jako typowy film efektowy.
- dostępne formaty: 135 i 120
- proces wywoływania: ręczny klasyczny
- zastosowanie: film efektowy specjalnego przeznaczenia
Jak widzisz mimo faktu, że tradycyjna fotografia czarno-biała swoje najlepsze czasy ma już dawno za sobą, to nadal wybór wśród negatywów jest spory. Mam nadzieję, że ten poradnik pomoże Ci dokonać odpowiedniego wyboru filmu tak, żebyś mógł przemienić swoje kreatywne pomysły w nieco bardziej materialną formę.
Czytaj więcej o fotografii analogowej na naszym blogu
- Jaką kliszę kupić do analogowego aparatu?
- Wyposażenie ciemni fotograficznej – co jest potrzebne do wywołania odbitki?
- Wyposażenie ciemni fotograficznej – co jest potrzebne do wywołania negatywu?
- Chemia do ciemni fotograficznej – co jest potrzebne do samodzielnego wywołania negatywu i odbitki?
- Jak przygotować negatyw do skanowania?
- Jaki skaner do negatywów wybrać?
- Marki i rodzaje papierów światłoczułych. Który najlepszy?
- 7 mitów na temat fotografii analogowej, w które musisz przestać wierzyć!
Zapisz się na newsletter
Dzięki temu nie przegapisz nowych artykułów, jako pierwszy dowiesz się o zapisach na warsztaty foto-video i zgarniesz najlepsze rabaty na zakupy w Cyfrowe.pl! Nie martw się, nie wysyłamy spamu, ani nie piszemy codziennie :) Tylko wartościowe treści!
Jeden komentarz
Genialne tego właśnie szukałem :)