Jaki filtr fotograficzny kupić? Rodzaje, marki i ceny

Jaki filtr fotograficzny kupić? Które filtry są najlepsze a jakich lepiej unikać? Jakie wymogi powinien spełniać filtr, żeby móc nim robić dobre zdjęcia? Jeśli stoisz przed wyborem filtra na obiektyw i ciągle nie znasz odpowiedzi na te pytania, czytaj dalej. Dowiesz się nie tylko, jakie parametry brać pod uwagę, ale również ile kosztuje dobry filtr fotograficzny i jakie marki wiodą prym na rynku.

Filtry fotograficzne to stosunkowo niedrogie akcesoria, patrząc ogólnie na asortyment foto-video. Jednak nawet w tym przypadku warto kierować się pewnymi zasadami, żeby nie żałować zakupu.

1. Zdecyduj, jaki efekt chcesz uzyskać

Krok pierwszy to decyzja na temat rodzaju filtra, czyli efektu, jakiego się po nim spodziewasz. Do dyspozycji mamy filtry UV, ochronne, polaryzacyjne, szare, połówkowe, konwersyjne, podczerwone, efektowe i close-up, a każdy z nich służy do innych zadań. Żeby dowiedzieć się więcej o rodzajach filtrów, sprawdź nasze poprzednie artykuły:

Nie daj się zrobić na szaro! Zastosowanie filtrów szarych w fotografii >>

Filtr polaryzacyjny – dlaczego warto zabrać go na każdą wycieczkę >>

Filtry UV nie tylko do opalania, czyli jak chronić obiektyw >>

Rodzaj filtra	Efekt	Przeznaczenie
UV, Skylight, Protektor	Chroni soczewkę obiektywu przed urazami mechanicznymi	wszystkie typy fotografii
	Redukuje zamglenie i zaniebieszczenie (szczególnie widoczne na fotografiach analogowych)
Polaryzacyjny	Usuwa odblaski i odbicia światła	wszystkie typy fotografii
	Pogłębia i uwydatnia kolory i kontrast
Szary ND	Zmniejsza ilość światła wpadającą do obiektywu	fotografia krajobrazowa, przyrodnicza, podróżnicza
	Pozwala stosować długie czasy naświetlania i otwartą przysłonę nawet w słoneczny dzień
	Umożliwia pokazanie upływu czasu i rozmycie poruszających się obiektów
Połówkowy ND	Zmniejsza ilość światła wpadającą do obiektywu na połowie kadru	fotografia krajobrazowa
	Harmonizuje ekspozycję kontrastowych scen (z bardzo ciemnymi i jasnymi obszarami na jednym zdjęciu)
	Ułatwia fotografowanie zachodów i wschodów słońca
Kolorowy	Koryguje kolorystykę zdjęcia i poprawia balans bieli	wszystkie typy fotografii, głównie analogowa i B&W
	Wzmacnia lub blokuje wybrane odcienie
Close up	Pozwala przysunąć obiektyw bardzo blisko fotografowanego przedmiotu	makrofotografia
	Pomaga robić ostre zdjęcia małych przedmiotów i detali
	Sprawia, że obiekty są większe niż na zdjęciach bez filtra
	Zastępuje specjalistyczny obiektyw makro w początkach nauki
Infrared	Służy do fotografowania w podczerwieni. Tworzy surrealistyczne sceny niemożliwe do zaobserwowania gołym okiem	fotografia krajobrazowa
Multivision	Zwielokrotnia odbicie fotografowanego przedmiotu	fotografia eksperymentalna
Gwiazdkowy	Umieszcza flary w postaci wieloramiennych gwiazdek w miejscu występowania źródła światła	fotografia nocna
Zmiękczający	Sprawia, że detale takie jak niedoskonałości skóry są mniej widoczne	fotografia portretowa, analogowa
	Fotografowana nim scena wydaje się miękka i zamglona jak ze snu

2. Filtr nakręcany czy prostokątny?

Filtry dzielimy na dwa rodzaje w zależności od ich mocowania. Niektóre z nich występują w formie nakręcanego na obiektyw okrągłego szkiełka. Inne, stworzone z folii lub żywicy montowane są na specjalnym uchwycie przed soczewką obiektywu i mają kształt kwadratowy lub prostokątny. Pierwsze są świetne na co dzień, drugie przydadzą się głównie w fotografii krajobrazowej. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule:

Koło czy kwadrat? Kilka słów o filtrach >>

3. Wybierz średnicę i grubość oprawki

Każdy filtr kołowy w swojej nazwie zawiera informację o jego średnicy, która musi być taka sama jak średnica obiektywu. To zagwarantuje, że filtr uda się nakręcić na obiektyw.

W przypadku filtrów prostokątnych wybrać należy najpierw rozmiar uchwytu. W systemie Cokin występują one w rozmiarze S, M, L i XL. Jego wybór zależy od zakresu średnic obiektywów, z którymi masz zamiar go używać. Następnie pozostaje wybór adaptera dopasowanego do obwodu konkretnego obiektywu. Same filtry muszą być dopasowane szerokością do uchwytu.

Dla fotografów korzystających z obiektywów ultraszerokokątnych, np. Canon 16-35 mm f/2.8L EF USM III lub Nikkor 10-20mm f/4.5-5.6G AF-P DX VR istotną cechą filtra będzie grubość jego oprawki. Im krótsza ogniskowa i im więcej filtrów nałożonych jednocześnie, tym większe ryzyko powstawania winiety na zdjęciach. Ustrzec przed tym niepożądanym zjawiskiem może nas cienka ramka, która w przypadku filtrów Hoya HMC ma tylko 4 mm.

Uwaga: rozmiar filtra znacząco wpływa na jego cenę, dlatego ten sam jego rodzaj, tej samej marki w zależności od średnicy może różnić się ceną nawet o kilkadziesiąt złotych.

4. Dopasuj jakość filtra do klasy obiektywu

Jeśli kupiłeś drogi obiektyw, nie próbuj później zaoszczędzić na filtrze. Zwyczajnie się to… nie opłaca! Tani i słabej jakości filtr potrafi zaprzepaścić możliwości nawet najlepszych optycznie obiektywów. Używanie chińskich podróbek kończy się najczęściej nierównym kolorytem na zdjęciu, różnym natężeniem efektu i plamami. Pogarsza się również ostrość obrazu, a w skrajnych przypadkach dochodzi do zakłóceń działania autofokusa. Posiadając ekonomiczne szkła, nie musisz wydawać drugie tyle na akcesoria, ale w dalszym ciągu wystrzegaj się podróbek i haseł w stylu „filtr do systemu Cokin” lub „filtr typu Cokin” zamiast po prostu „filtr Cokin„.

jaki filtr fotograficzny kupić?

5. Wybierz produkty renomowanych marek

Produkcją filtrów zajmuje się wiele firm fotograficznych, np. Canon czy Zeiss znane z produkcji świetnych obiektywów. O ile w przypadku akumulatorów do aparatów poleca się stosowanie oryginalnych akcesoriów od tego samego producenta, tak w przypadku filtrów nie jest to koniecznie. Możesz śmiało postawić na marki, które specjalizują się wyłącznie w produkcji filtrów.

Do wysoko półkowych marek nakręcanych filtrów fotograficznych należą Hoya, B+W i Marumi, które produkują swoje soczewki w Japonii. Kilka udanych modeli ma do zaoferowania również Kenko. Które z nich cieszą się największym zaufaniem polskich konsumentów? Zdecydowanym bestsellerem wśród filtrów UV są filtry Hoya HMC i Hoya Super HMC oferujące najlepszą jakość za rozsądną cenę. Wśród filtrów polaryzacyjnych króluje natomiast Marumi, a dokładnie jej wyższe serie Super DHG oraz Exus.

A co z filtrami prostokątnymi? Wśród nich prym wiedzie system Cokin, który oferuje najlepszy stosunek ceny do jakości. Warte uwagi są jeszcze filtry Nisi, na które zazwyczaj pada wybór profesjonalnych fotografów krajobrazu, którzy doskonale wiedzą, czego oczekują po takim luksusowym produkcie.

6. Porównaj transmisję światła

Gdy wiesz już, jaki rodzaj filtra kupić i masz przed sobą kilkanaście modeli różnych marek w różnych cenach, pora na porównanie kilku parametrów technicznych.

Szkło filtra jest dodatkową barierą dla światła podążającego w stronę matrycy aparatu. Jak łatwo się domyślić, każda taka przeszkoda może powodować straty w ilości światła, przez co zdjęcie z filtrem mogłoby wyjść ciemniejsze i gorszej jakości niż bez niego. Przepuszczalność (transmisja) światła jest ważną cechą filtrów ochronnych i UV, których używamy na co dzień. Ich obecność na obiektywie powinna pozostać niezauważalna, szczególnie podczas fotografowania w skąpym świetle.

W przypadku filtrów ochronnych i UV szukaj modeli o jak najwyższej transmisji światła. Przykład: filtry Marumi Exus Solid zapewniają aż 99.8% przepuszczalności światła, co znaczy, że w ogóle nie wpływają na uzyskiwany obraz, dając przy tym solidną ochronę!

Sytuacja ma się zupełnie odwrotnie w przypadku filtrów szarych. Oczekujemy od nich, że zablokują pewną część światła. Ich moc określa się symbolem NDx (gdzie X oznacza liczbę) i ma decydujący wpływ na efekty na zdjęciu. Pewnym wyjątkiem od tej reguły są też filtry polaryzacyjne, które zazwyczaj pozbawiają nas światła w ilości przeliczonej na jedną działkę przysłony. Jest to natomiast efekt zjawiska polaryzacji a nie wada filtra.

7. Powłoki, czyli extra dodatki

Każdy filtr oprócz swoich podstawowych właściwości posiada dodatkowe powłoki, których zdaniem jest polepszenie pracy obiektywu. Jakie powłoki występują najczęściej?

antyodblaskowa: redukuje występowanie flar i odblasków
antystatyczna: ogranicza osiadanie i przyklejanie się kurzu do soczewki
hydrofobowa: ułatwia pracę w wilgotnym środowisku, sprawia że krople wody (np. w deszczu) szybko spływają po soczewce, nie zostawiając smug
oleofobowa: zapobiega powstawaniu tłustych plam, np. odcisków palców i ułatwia ich czyszczenie

Wysokiej klasy filtry fotograficzne posiadają nawet kilkanaście powłok! Standardowo jest to około 6-10 powłok, natomiast najtańsze filtry mogą nie mieć ich wcale.

Uwaga! Nie wszystkie obiektywy współpracują z filtrami kołowymi

Istnieją obiektywy, do których nie da się nakręcić filtra fotograficznego. Są to obiektywy ultraszerokokątne i fisheye, które dla zachowania szerokiego pola widzenia i doskonałej jakości optycznej wyposażane są w wypukłą soczewkę. Ponadto, dla jej ochrony i dla uniknięcia odblasków spowodowanych przez wpadające po bokach światło producenci często montują na stałe tzw. „tulipan”, czyli osłonę przeciwsłoneczną. Taki zabieg wymusza rezygnację z gwinta, na którym normalnie zamocowalibyśmy filtr. Zobacz przykłady takich obiektywów w sklepie Cyfrowe.pl: