Łukasz Bartyzel, jeden z najbardziej rozpoznawalnych fotografów portretowych w Polsce, ale i poza nią. Współpracował z wieloma znanymi markami, tworzy własne projekty. Człowiek absolutnie oddany swojej pasji. Jego zdjęcia są niezwykle charakterystyczne, a cechuje je prostota, dbałość o detale i czystość formy. Spotykamy się z nim podczas jednej z sesji i liczymy na to, że zdradzi kilka swoich sekretów. Jak przygotować się do sesji? Co jest najważniejsze i jak robić zdjęcia portretowe tak jak Łukasz Bartyzel? O tym wszystkim dziś!
Przygotowania i plan to klucz do sukcesu
Choć wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, to najważniejszym elementem sesji nie jest sama sesja! Dla Łukasza jest to zwieńczenie całego długiego procesu przygotowań. Bo to właśnie przygotowania do sesji są jego zdaniem kluczem do sukcesu. Dlaczego to tak ważne? „Musimy wiedzieć, co robimy, w jakim klimacie mają być zdjęcia” – mówi fotograf – „dobrze jest też, jeśli wszyscy inni wiedzą, co robić na planie zdjęciowym, to pozwala sprawniej pracować i osiągać zamierzone efekty” – dodaje.
Na planie zdjęciowym wszyscy powinni wiedzieć co należy robić. Dlatego tak ważne jest planowanie sesji!
Plan na sesję jest też o tyle ważny, że czas, w którym będzie realizowana, wymusza od nas również odpowiedniego przygotowania, szczególnie jeśli pracujemy przy świetle zastanym. „Światło jest w fotografii najważniejsze, dlatego musimy wiedzieć, gdzie i o której ono będzie” – mówi Łukasz. Z czego więc korzysta i jak się przygotowuje? Przed sesją zawsze sprawdza dane miejsce i korzysta z aplikacji ‘Lumos’, która pozwala sprawdzić, jak będzie padać światło w danym miejscu o konkretnych godzinach.
Wymagania i potrzeby klienta
Jeśli pracujemy dla jakiegoś klienta, to tym bardziej wszystko powinno być dogadane i spięte na ostatni guzik. Klient musi wiedzieć, co dostanie i za co płaci. Dlatego też mając konkretny plan, jesteśmy mu w stanie dać, choć zarys tego, jak będzie wyglądać efekt finalny. Dzięki temu unikniemy nieporozumień i ewentualnych problemów.
Jeśli pracujemy dla klienta warto poznać jego oczekiwania i potrzeby
Jak do tego podejść? Łukasz poleca po prostu spotkanie z daną firmą, żeby „poznać jej ducha”, historię marki, produkty. Dosłownie wszystko to, co może nam się przydać podczas sesji. Nasz fotograf dodaje, że nawet sposób produkcji może być ważny, bo czasem zdarza się tak, że to może być dla nas inspiracją do sesji!
Praca i wybór odpowiedniej modelki
Praca podczas sesji to praca zespołowa. Z pewnością przyda się model lub modelka! Dobrze jest, jeśli już kiedyś pracowało się razem. Jednak nie zawsze będziemy mieli ten komfort. Wyjście na sesję z nową modelką, czy też modelem, będzie na pewno trudniejsze, dlatego tutaj przede wszystkim warto zadbać o dobrą relację.
Dobra relacja z modelkami może być…
W przypadku indywidualnych projektów to my mamy dowolność w wyborze modelki, jednak gdy pracujemy dla klienta, wygląda to nieco inaczej. Może zdarzyć się tak, że konkretny produkt, lub też klient, będzie wymagał konkretnego typu figury, proporcji, lub nawet konkretnej modelki. Możliwe, że będzie to osoba, z którą nie pracowaliśmy. Dlatego warto już przed sesją poświęcić jej trochę czasu.
Niezależnie czy pracowaliśmy już wcześniej, czy też nie, dobrze jest zrobić wcześniej przymiarki, oczywiście jeśli jest taka możliwość. Ułatwi to nam pracę, a w przypadku nowej osoby pozwoli też ją nieco poznać.
…wstępem do długoterminowej współpracy
Praca na sesji to praca zespołowa
Na planie bardzo przydatny może okazać się asystent, który pomoże przy ustawianiu światła, zadba o ewentualne detale, czy zwyczajnie pomoże przenieść sprzęt. Łukasz jednak przyznaje, że nie korzysta z takiej pomocy. „Jestem samowystarczalny, może trochę egoistyczny” – mówi ze śmiechem – „po prostu lubię ogarnąć wszystko sam, każde światło, każdy detal”. Łukasz dodaje, że czasami bywa to dla niego męczące i wie, że jest to rzecz, nad którą mógłby popracować.
Makijaż też warto oddać w ręce osoby, która się w tym specjalizuje. Można powiedzieć, że makijażystka to dla fotografa jedna z ważniejszych osób na sesji, bo dobrze zrobiony makijaż pozwala uniknąć wielu godzin poprawek w postprodukcji.
Niezależnie czy makijaż ma być mocny, czy delikatny – warto by był zrobiony dobrze. To znacznie ułatwia fotografowi pracę
„Ważne, żeby do każdej sesji dobierać odpowiedni zespół. Czasem będziemy potrzebować stylistki, a czasem przyda się jeszcze ktoś inny. Zespół i jego wielkość też powinniśmy mieć na uwadze już podczas planowania” – mówi Łukasz Bartyzel. Fotograf dodaje również, że bardzo ważne, aby był to zespół, z którym się dobrze dogadujemy i rozumiemy. Oszczędza to masę czasu podczas sesji i pozwala bezproblemowo osiągać zamierzone efekty. Zresztą, zawsze dobrze jest pracować z ludźmi, których się lubi, praca jest przyjemniejsza.
Wybór i przygotowanie sprzętu
Ze sprzętem na sesji jest bardzo podobnie jak z ekipą, warto wybrać i przygotować go przed sesją. Łukasz zwraca szczególną uwagę na dobór odpowiednich obiektywów. To w dużej mierze od nich będą zależeć efekty finalne naszej pracy. Dlatego też muszą być odpowiednio dobrane, zarówno pod względem ogniskowej, jak i światłosiły. Robiąc klasyczny portret, powinniśmy wybrać coś o dłuższej ogniskowej. Jeśli zależy nam na mocno rozmytym tle, to dobrze by były to obiektywy jasne.
Jasny obiektyw pozwoli nam osiągnąć płytką głębię ostrości – czyli mocno rozmyte tło
Warto też sprawdzić, czy akcesoria, takie jak na przykład filtry, będą kompatybilne z wybranymi obiektywami. „Bardzo często korzystam z filtrów zmiękczających typu Mist przy swoich sesjach, dlatego dobierając obiektywy, zwracam uwagę również na to, jaką mają średnicę filtra” – dopowiada Łukasz.
Jaki aparat wybrać do sesji portretowych?
Wybierając aparat do portretów nie musimy przejmować się np. ilością klatek na sekundę. Dużo ważniejsza będzie fizyczna wielkość matrycy. Do fotografii portretowej zdecydowanie warto postawić na aparaty pełnoklatkowe, które pozwolą nam m.in. na większą kontrolę nad rozmyciem tła.
Aparat do portretów dla amatora
Aparatem budżetowym, który idealnie wręcz sprawdzi się na początku przygody z fotografią portretową, jest Canon RP. Posiada wciąż bardzo dobry i precyzyjny system autofocusa, z funkcją wykrywania oka i twarzy, co w fotografii portretowej znacznie ułatwi pracę! Jaki obiektyw do niego dobrać? Myślę, że wystarczy bardzo podstawowy i tani Canon RF 50mm f/1.8. To tanie, jasne, małe i bardzo ostre szkiełko pozwoli nam wejść w świat fotografii portretowej. Połączenie tej ogniskowej, z jasną przysłoną i pełnoklatkową matrycą Canona RP pozwoli na zrobienie naprawdę profesjonalnych kadrów!
Profesjonalny aparat do portretów
Jeśli szukasz bezkompromisowego aparatu do fotografii portretowej to warto zwrócić wzrok w kierunku Canona R5. To jeden z absolutnie topowych korpusów, który został wyposażony w aż 45-milionową pełnoklatkową matrycę ze stabilizacją. Posiada on wszystko to, czego fotograf portretowy może sobie zamarzyć i pozwoli na zrealizowanie nawet najbardziej wymagających projektów. Jednak korpus to nie wszystko. Warto jest też tutaj wyposażyć się w kilka topowych obiektywów, dzięki którym będzie można wykorzystać pełen potencjał korpusu. Osoby, które lubią pracować na obiektywach zmiennoogniskowych, zdecydowanie powinny wybrać Canona RF 28-70 f2. Zapewni on dużą uniwersalność oraz piękny obrazek. Wybierając typowo portretowe stałki warto pomyśleć o Canonie RF 50mm 1.2L lub Canonie RF 85mm 1.2L.
Optymalny wybór aparatu do fotografii porterowej?
Jaki aparat ma najlepszy stosunek ceny do jakości? Ciężko tu o jednoznaczne stwierdzenie tego, co dla konkretnego użytkownika będzie najlepsze. Łukasz, który jeszcze kilka lat temu pracował na wysłużonym Canonie 5D Mark II, do swojej pracy wybrał Canona R6. To tańszy brat wspominanego Canona R5, który posiada pełnoklatkową stabilizowaną matrycę o rozdzielczości 20MPX. To w zupełności wystarczająca wartość, z której można spokojnie drukować sporych rozmiarów wydruki. Warto tu pokusić się o zestaw dwóch obiektywów: Canona RF 35mm f1.8 IS oraz Canona RF 85 f2 IS. Które pozwolą na większą różnorodność kadrów.
Jeśli jednak nie potrzebujesz stabilizacji i szybkich serii zdjęć, to możesz wybrać tańszego Canona R. To wciąż świetny aparat, który bardzo dobrze sprawdzi się w fotografii portretowej. Ma on 30MPX, więc pozwoli też na ewentualne przekadrowanie w postprodukcji lub stworzenie większego druku. Co ważne… jest sporo tańszy od Canona R6, a zaoszczędzone pieniądze możesz wydać na lepsze obiektywy, np. z serii Canon L. Wybór należy do Ciebie!
Światło na sesji
Jeśli zamierzasz korzystać ze światła zastanego, to mimo wszystko warto wziąć ze sobą blendę lub nawet kilka blend. Czasem drobne zmiękczenie wpadającego przez okno światła lub też przekierowanie go w inną stronę może dać nam spektakularne efekty.
Żeby sprawdzić jak będzie padać światło warto użyć aplikacji 'Lumos’
W przypadku sesji z dodatkowym światłem, czy to błyskowym, czy stałym, również należy dobrać odpowiednio takie lampy oraz potrzebne modyfikatory światła. „Jeśli wynajmujemy jakieś studio, to koniecznie trzeba się upewnić, że jest tam cały sprzęt, którego będziemy potrzebować” – mówi fotograf – „koniecznie też należy sprawdzić, czy posiadają na wyposażeniu kompatybilny wyzwalacz”.
Sesja to finał całego procesu
Sesja jest finalnym etapem całego tego twórczego procesu i to, na co zdaniem Łukasza warto zwrócić uwagę zanim się zacznie, to upewnienie się, że wszyscy znają plan. W miarę możliwości warto trzymać się tego harmonogramu, tak by wyrobić się czasowo ze wszystkimi założeniami”. Oczywiście to nie tak, że mamy trzymać się moodboardu (tablica z inspiracjami, pozami, wizualną prezentacją tego, jak ma wyglądać koncepcja projektu), bo byłby to plagiat. Ten cały formowany plan ma po prostu nam pomóc.
Na sesji powinniśmy już tylko odhaczać wybrane punkty planu
Plan zabija spontaniczność? Nie!
Dobry i przemyślany plan nie oznacza to, że nie ma tu miejsca na nieco spontaniczności, Łukaszowi zdarza się ona dość często. Bo oczywiście na każdej sesji znajdzie się również pole do improwizacji, jednak nie warto na niej opierać całej swojej kariery – „Nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć tego, czy na przykład chmura nie zasłoni nam słońca lub może właśnie słońce wpadnie przez jakąś dziurę i da fantastyczną plamę światła.” – dopowiada ambasador Canona – „Dlatego też czasem trzeba się dostosować do tych zmiennych warunków”.
Rzeczywistość bowiem czasem może okazać się brutalna i nie zgra się ona z naszymi wcześniejszymi wyobrażeniami. „Chciałem kiedyś sfotografować modelkę siedzącą na fotelu, jednak spodnie zaginały się w bardzo brzydki sposób. Odeszliśmy od tego konceptu i zrobiliśmy inne, w sumie lepsze, zdjęcia” – wspomina Łukasz. Trzeba być więc elastycznym i mieć otwartą głowę! Zapamiętaj, że plan jest ważny, ale nie nie możesz przy nim fiksować się na wcześniej wymyślonych pozach, czy ustawieniach. Plan ma nam pomóc, a nie utrudnić pracę.
Fotograf podczas sesji musi być elastyczny i potrafić wykorzystywać każde warunki
Zadbaj o dobrą atmosferę na sesji
Co jest niesamowicie ważne podczas sesji? Oczywiście dobra atmosfera! Ba, często nie jest ona ważna, jest najważniejsza! Nerwy oczywiście mogą się zdarzać, mogą pojawić się jakieś nieporozumienia, ale warto to od razu dusić w zarodku i rozwiązywać problemy, a nie zamiatać je pod dywan. Z uśmiechem na twarzy będzie się wszystkim po prostu pracować lepiej. To właśnie dzięki temu na planie zdjęciowym nasza modelka i reszta ekipy może dać z siebie 110%.
No dobra, ale jak o to zadbać? Łukasz podpowiada, że warto z każdym rozmawiać. Niby jest to proste i oczywiste, ale w szale zdjęciowym można o tym zapomnieć. Jednak taka rozmowa może sprawić, że ktoś poczuje się lepiej, komfortowo. Fotograf podpowiada, że dobrze jest czasem skomplementować modelkę, pochwalić jej pracę, tak by dodatkowo rozbudzić jej pewność siebie. „Nie szczędzę też komplementów dla reszty ekipy, mówiąc, że robią świetną robotę” – dodaje Łukasz, który wspomina też sesję, gdzie właśnie po kilku takich pochwałach czuł jak wszyscy, zaczynają dawać z siebie jeszcze więcej, co oczywiście przełożyło się na jeszcze lepsze zdjęcia.
Zadbaj o dobrą atmosferę na sesji!
Tipy i tricki?
Łukasz ma ich kilka w rękawie! Jedną z takich rzeczy są częste zmiany, czy to światła, czy tła, czy nawet całej scenografii. Dzięki temu osiąga on nie tylko bardziej urozmaiconą sesję, ale często przy takich zmianach wpada na nowe pomysły, które potrafią okazać się najlepszymi! Nie bójcie się więc eksperymentować!
Na sesji nie bój się eksperymentować
