Pojawienie się potrzeby czy też konieczności robienia zdjęć stomatologicznych oraz zakup odpowiedniego sprzętu to podstawa, aby zacząć. O doborze sprzętu pisałem w pierwszym artykule z tej serii. Kolejny krok to, jak fotografować jamę ustną, aby zdjęcia wyglądały dobrze. Wskazówki, jakich ustawień użyć i jakie ujęcia wykonać do dobrej dokumentacji leczenia, znajdziesz poniżej.
Jak prawidłowo ustawić parametry aparatu do fotografii stomatologicznej?
Skupiając się na fotografii stomatologicznej wewnątrzustnej oczekujemy konkretnych rezultatów – zdjęć ostrych, nieporuszonych, powtarzalnych i dobrze oświetlonych.
Poprawne ustawienie ostrości
Najważniejszym parametrem, odpowiedzialnym za tzw. “głębię ostrości” jest odpowiedni otwór przysłony. Aby uzyskać dużą głębię ostrości, musimy mocno przymknąć przysłonę. Najlepszym ustawieniem będzie więc przysłona w okolicach f/11 czy f/16. Jeśli pomimo tego nadal głębia ostrości jest za mała, a obiektyw nam na to pozwala, można też wybrać przysłonę f/22. Należy jednak pamiętać, że przy tak mocno zamkniętej przysłonie jakość optyczna obiektywów nie jest najlepsza.
Równie istotną kwestią, jak ustawienie małego otworu przysłony, jest ustawienie ostrości w odpowiednim miejscu.
Ponieważ głębia ostrości rozkłada się proporcjonalnie (⅓ do przodu ⅔ do tyłu), punkt ostrości ustawiamy na 2-3 ząb.
O precyzyjnym ustawieniu ostrości należy pamiętać szczególnie wtedy, gdy głębia ostrości “ledwo sięga”.
-
- zdjęcie poprawne / z przodu
-
- zbyt mała głębia ostrości (przysłona f/2.8)
Dowiedz się więcej o ostrości i przysłonie:
Dobór czasu naświetlania
Równie ważnym parametrem, jak przysłona, jest tzw. czas naświetlania. Odpowiada on zarówno za naświetlenie zdjęcia (by nie było zbyt jasne lub zbyt ciemne), jak i poruszenie.
Korzystając z lampy błyskowej, nie możemy pozwolić na użycie zbyt krótkiego czasu, jednak nie może on być też zbyt długi, by nie było widoczne poruszenie ze strony fotografa, jak i pacjenta. Optymalnym czasem naświetlania będzie 1/125 s. lub 1/180 s. Przypominam, że do tego rodzaju zdjęć używamy lamp dedykowanych do makrofotografii.
-
- zdjęcie poprawne / z przodu
-
- zdjęcie niedoświetlone (zbyt krótki czas)
-
- zdjęcie poruszone (zbyt długi czas)
Dobór odpowiedniej czułości ISO
Podobnie jak w każdego rodzaju fotografii, tak i w fotografii stomatologicznej, trzecim parametrem tworzącym tzw. “trójkąt ekspozycji” jest czułość ISO.
Ponieważ wystarczającą ilość światła zapewniliśmy sobie, kupując lampę do makrofotografii (patrz art. pt. “Fotografia stomatologiczna (wewnątrzustna) – na co zwrócić uwagę przy doborze sprzętu?”) możemy sobie pozwolić na używanie jak najniższych czułości ISO. Zapewnią nam one najwyższą jakość obrazu, szczegółowość i brak tzw. szumu cyfrowego. W większości aparatów będzie to 100 lub 200 ISO.
Przykładowy zestaw ustawień będzie więc wyglądał tak:
- Czas naświetlania: 1/125 s.
- Przysłona: f/16 – f/22
- Czułość ISO: 200
Fotografując, ustawiamy najpierw aparat w tryb manualny.
przykładowe ustawienie parametrów w fotografii wewnątrzustnej
Dowiedz się więcej o czułości ISO:
Najważniejsze ujęcia w fotografii wewnątrzustnej
Kiedy wiemy już, jak ustawić aparat, pozostaje pytanie – jakie ujęcia wykonać.
Rodzaj wykonanych ujęć będzie w dużej mierze zależeć od specjalizacji stomatologa, a więc celu, do jakiego potrzebuje użyć zdjęć. Poniżej przedstawiam przykłady najczęstszych ujęć, potrzebnych do dokumentacji i planowania leczenia.
zdjęcie zębów z przodu
zdjęcie z lusterkiem z boku
zdjęcie pojedynczego zęba
zdjęcie górnej szczęki (z użyciem lusterka)
zdjęcie dolnej szczęki (z użyciem lusterka)
Zdjęcia zostały wykonane na modelach ortodontycznych. W przypadku pacjenta konieczne będzie użycie retraktorów i pomoc asystenta.
Jeśli po przeczytaniu artykułu nadal masz problemy ze zrobieniem dobrych zdjęć stomatologicznych lub masz pytania dotyczące doboru właściwego sprzętu, zapraszamy na do kontaktu z naszym specjalistą.
Fotografia stomatologiczna (wewnątrzustna) – jaki aparat, obiektyw i lampę kupić?
Fotografia w stomatologii – wywiad z lekarzem stomatologiem i ortodontą Anną Urbaniak
