Jaki tryb autofocusa ustawić w Sony A7IV do fotografii ślubnej?

System autofocus w Sony A7IV to zdecydowanie jeden z najbardziej zaawansowanych systemów autofocusa w aparatach – mamy różne tryby ostrości, obszary ostrości, a do tego wszystkiego ustawienia czułości autofocusa, napędu oraz rozpoznawania twarzy i oczy u ludzi, zwierząt i ptaków. Jaki więc ustawić autofocus do fotografii ślubnej?

Zacznijmy od trybu ostrości

Do wyboru mamy:

• AF-S (pojedynczy AF),
• AF-A (automatyczny AF),
• AF-C (ciągły AF)

oraz dwa tryby manualne:

• DMF
• MF.

Tryby manualne raczej nie przydadzą się do fotografii ślubnej. A z trzech trybów automatycznego ostrzenia polecany przeze mnie będzie zdecydowanie tryb ciągły AF-C. Tryb ten polega na tym, że aparat będzie ostrzył tak długo, jak będziemy trzymali wciśnięty przycisk migawki. Oznacza to, że jeśli będziemy celować aparatem na jakąś osobę, a ona będzie się do nas np. przybliżać, aparat będzie cały czas aktualizował na niej ostrość.

Rozpoznawanie twarzy

Skoro już ustawiliśmy tryb ciągły, przejdźmy teraz na chwilę do zakładki „Ostrość” w menu, w której na trzeciej pozycji znajdziemy AF Twarz/Oczy. Warto tu choć chwilę się zatrzymać, aby wiedzieć, jak nasz aparat jest ustawiony.

Pierwsza pozycja jest to priorytet twarzy i oczu w autofocusie, która jest domyślnie włączona. Przy tym ustawieniu aparat w pierwszej kolejności będzie ostrzył na twarz oraz oczy osób, które znajdą się w obszarze ostrości, na którym będziemy pracować. Zdecydowanie polecam zostawić tę opcją włączoną, jeśli fotografujemy ludzi.

Kolejna opcja czyli wykrywanie twarzy i oczu – tu możemy wybrać czy fotografujemy człowieka, zwierzę czy ptaka. Poniżej mamy również możliwość wyboru oka – polecam pozostawić automatyczny wybór.

Ja zaś chciałbym Ci polecić włączenie kolejnej opcji, czyli wyświetlania ramki twarzy i oczu. Jest to szara ramka, która będzie pokazywać się na twarzach i oczach osób, które aparat będzie rozpoznawał, nawet jeśli nie ostrzymy w danym momencie. Moim zdaniem to bardzo pomocne w fotografowaniu, jeśli mamy więcej niż jedną osobę w kadrze.

Ostatnią istotną rzeczą, na której warto się skupić jest ustawienie Piorytetu Ostrości w opcji Napęd przysłony w trybie AF. Przy tym wariancie, jeśli będziemy używać wyższych wartości przysłony (np. f/8), aparat podczas ostrzenia będzie pracował na bardziej otwartej przysłonie – tak aby autofocus nie miał problemów z ostrzeniem w ciemnych warunkach. Jest to uważam kluczowe ustawienie, jeśli fotografujesz np. ciemny parkiet na wysokich wartościach f.

Z tymi ustawieniami możemy skupić się na kolejnej rzeczy, którą jest:

Korzystanie z obszarów ostrości

Domyślnie mamy możliwość wyboru obszarów po wciśnięciu przycisku C2. I pierwszym obszarem jest obszar szeroki.

Obszar szeroki jest to swojego rodzaju pełen automat – aparat sam wybiera obiekt, który wydaje się interesujący i ostrzy na niego. Oczywiście przy ustawionym priorytecie twarzy i oczu, aparat będzie szukał właśnie twarzy i będzie to robił na całym kadrze. Korzystając z tego obszaru nie mamy jednak kontroli nad tym, jaką twarz aparat wybierze i w zasadzie nie możemy nic zmienić, jeśli aparat nie wyostrzy tam, gdzie chcemy. Jeśli włączymy wyświetlenie ramki twarzy i oczu, fotografując więcej niż jedną osobę, możemy zobaczyć, iż aparat rozpoznaje w kadrze np. dwie twarze – jednak w tym trybie nie możemy zmienić twarzy, na którą chcemy, aby aparat łapał ostrość.

Trochę większą kontrolę daje nam kolejny obszar, czyli strefa. Tu aparat będzie ostrzył jedynie na wybranej przez nas części kadru – zwanej strefą. I strefę tę możemy na bieżąco zmieniać, korzystając np. z joysticka. Fotografując więc scenę, w której mamy, np. dwie osoby po dwóch stronach kadru, możemy przesunąć naszą strefę na tę część kadru, w której znajduje się osoba, na której chcemy złapać ostrość. I nawet jeśli ta osoba zniknie z kadru lub obróci się i jej twarz przestanie być widoczna, aparat nie przełączy ostrości na drugą osobę, gdyż jest ona poza strefą. Będzie więc ostrzył dalej w strefie, szukając tam czegoś interesującego. Strefa jest więc skuteczną metodą na kontrolowanie tego, co chcemy mieć ostre w kadrze. Natomiast jest ona wciąż na tyle duża, że w przypadku większej ilości osób w kadrze, możemy mieć do czynienia z sytuacją, iż aparat wyostrzy na inną twarz niż my chcemy, ponieważ więcej niż jedna twarz zmieści się w strefie.

I tu przychodzi nam z pomocą obszar punktowy (choć po drodze mamy jeszcze obszar zwany Stałym środkiem, który jest jedynie dużym punktem ostrzenia znajdującym się w centrum kadru, którego nie możemy przesunąć). Osobiście nie widzę zbyt dużo praktycznych zastosowań tego obszaru. Dużo lepszym będzie kolejny, czyli wspomniany przed chwilą tryb punktowy. Jeśli chodzi o ten tryb, to mamy możliwość zmiany wielkości punktu. Klikając lewo lub prawo mamy możliwość wyboru S, M i L – czyli punkt mały, średni i duży. Następnie ustawiamy punkt w dowolnym miejscu kadru korzystając z joysticka, co daje nam możliwość bardzo precyzyjnego ostrzenia. Korzystając z punktu, aparat w dalszym ciągu będzie na pierwszym miejscu wybierał twarz i oczy zgodnie z naszymi bazowymi ustawieniami. Dzięki temu jak tylko zbliżymy nasz punkt do twarzy, którą aparat rozpoznaje, on natychmiast zacznie ostrzyć na twarz lub oko tej osoby, o ile jest ono widoczne. Przy takim ustawieniu z łatwością możemy przesuwać punkt podczas ostrzenia z jednej osoby na drugą, aby mieć pewność, że aparat ostrzy tam, gdzie chcemy. Musimy jednak pamiętać, iż jeśli ustawimy punkt poza osobę / twarz, lub osoba, nazwijmy to, ucieknie nam z naszego punktu, to aparat zacznie ostrzyć na to, co znajduje się w miejscu, które wskazujemy – może być to np. tło, drugi plan.

Poza obszarem punktowym mamy do wyboru jeszcze jeden obszar ostrości zwany Punktem rozszerzonym. Jest to obszar bardzo podobny do punktowego, z tą różnicą, iż jeśli aparat nie jest w stanie wyostrzyć w danym punkcie, skorzysta z jednego z otaczających go punktów. Czyli zgodnie z nazwą – obszar rozszerzony punktowy.

Ostatnim obszarem ostrości, jaki pozostał nam do wyboru, jest Śledzenie. Jest to tryb, który wykorzystuje wspomnianą przeze mnie w poprzednich odcinkach technologię Real Time Tracking w nowszych aparatach i z nimi będzie pracował najlepiej. I tu podobnie jak w punktowym trybie, po bokach ikony możemy zobaczyć strzałki i tym razem przełączając się w lewo i prawo mamy do wyboru wszystkie obszary, które przed chwilą wymieniłem. Jaka jest zatem różnica? Korzystając z tego trybu, musimy trochę zmienić myślenie dotyczące funkcjonowania systemu AF. We wszystkich poprzednich obszarach, aparat ostrzył na to, co uznał za interesujące w danym obszarze, z priorytetem na twarz i oczy. Natomiast jeśli dany obiekt / osoba znalazły się poza obszarem, aparat przestawał na nią ostrzyć i szukał “czegoś nowego” w danym obszarze. W przypadku śledzenia, aparat wykorzystuje obszar do tego, aby złapać ostrość na obiekcie lub osobie, natomiast gdy już ją złapie, a my będziemy trzymali spust migawki wciśnięty do połowy, aparat będzie śledził tę osobę czy też obiekt po całym kadrze. Czyli ta strefa lub punkt, z którego korzystamy, będzie nam służyć tylko do uchwycenia naszej osoby, a następnie przestaje mieć już znaczenie, gdyż aparat trzyma tę osobę w ostrości tak długo, jak my trzymamy spust migawki do połowy wciśnięty. I ten sposób ostrzenia towarzyszy mi osobiście odkąd korzystam z aparatów Sony A7IV, gdyż jest on najskuteczniejszy w mojej pracy. Korzystam ze śledzenia trybem punktowym. Czyli wybieram punktem obiekt, który chcę, aby aparat śledził, a następnie mogę dowolnie przekadrować obraz, lub osoba może dowolnie się ruszać po całym kadrze, a aparat będzie ją śledził.

Przeczytaj poprzednie odcinki z tej serii

Sony A7IV do fotografii ślubnej? Maciej Suwałowski ocenia!

7 powodów dlaczego warto zmienić Sony A7III na A7IV

Najlepsze obiektywy do aparatów Sony – Maciej Suwałowski prezentuje [seria filmów]