Wielu producentów aparatów i obiektywów oferuje w swoich produktach tryb makro, który może być oparty o odpowiednią konstrukcję optyczną lub zastosowanie domyślnych parametrów, ułatwiających wykonywanie zdjęć małych obiektów. Chociaż w większości wypadków taki tryb pozwala w rzeczywistości na tworzenie zdjęć zbliżeniowych a nie makrofotografii, to i tak dają dostęp do bardzo ciekawych efektów, pozwalając spojrzeć na mikroświat z bliska. Ponadto takie doświadczenia mogą stanowić pierwszy krok do rozbudzenia w sobie pasji do makrofotografii. Zapraszam więc do zapoznania się z artykułem, w którym przedstawiam 5 pomysłów na wykorzystanie aparatów i obiektywów z trybem makro. Mam nadzieję, że pomoże on spojrzeć na tego typu funkcję nie tylko jak na gadżet, ale również przydatne narzędzie, umożliwiające tworzenie kreatywnych ujęć.
Na początek warto wskazać, co odróżnia fotografię makro od zbliżeniowej. Z „prawdziwą” makrofotografią ma się do czynienia od momentu, gdy rejestrowany obiekt zajmuje tyle samo miejsca na matrycy lub materiale światłoczułym, ile w rzeczywistości. W takiej sytuacji skala odwzorowania wynosi 1:1. Makrofotografia może obejmować również powiększenia. Do tej granicy mowa jest o fotografii zbliżeniowej (określanej również jako close up).
Obiektyw taki jak np. Tokina AT-X 100 mm f/2.8 AF PRO D ma skalę odwzorowania wynoszącą 1:1, dzięki nadaje się stricte do makrofotografii.
Sprawdzając parametry większości sprzętów oferujących tryb makro widać, że pozwalają na wykonywanie zdjęć zbliżeniowych – np. obiektyw Olympus M.ZUIKO DIGITAL 12-50 mm f/3.5-6.3 EZ ma skalę odwzorowania wynoszącą 0,36x (dla matrycy Micro 4/3) i 0,72x (format małoobrazkowy 35 mm). Nie oferuje więc „pełnego” makro, ale jak można przekonać się w dalszej części artykułu, gdzie pojawiają się propozycje zastosowania takiego obiektywu (w artykule używam tego konkretnie modelu z aparatem Olympus OMD E-M5 wyposażonym w matrycę Micro 4/3) daje on całkiem spore możliwości. W szczególności że oferuje przy tym minimalny dystans ostrzenia wynoszący 20 cm.
Obiektyw Olympus M.ZUIKO DIGITAL 12-50 mm f/3.5-6.3 EZ oferuje uniwersalny zakres ogniskowych, tryb makro i minimalny dystans ostrzenia wynoszący 20 cm. Przy jego pomocy realizowałem poszczególne pomysły na zdjęcia, które omawiam w tym artykule.
Olympus TOUGH TG-5 jest ciekawym przykładem urządzenia udostępniającego tryb makro. Posiada wodoszczelną obudowę, co sprawia, że można z niego korzystać pod wodą.
Więcej na temat różnic pomiędzy fotografią zbliżeniową, makro i mikro możesz przeczytać w poniższym artykule:
Co w trawie piszczy?
Maj jest uważany za najpiękniejszy miesiąc roku, głównie za sprawą połaci kwitnących w tym okresie kwiatów. Podziękować za to możemy owadom i ich mozolnej pracy. Obiektyw i aparat z trybem makro pomogą Ci podejrzeć, jak małe żyjątka próbują uporać się ze swoimi obowiązkami. Przykładowo Olympus M.ZUIKO DIGITAL 12-50 mm f/3.5-6.3 EZ daje dostęp do szczegółów, które zazwyczaj umykają naszej uwadze. Najbardziej pociągająca kwestią w fotografii zbliżeniowej i makro jest fakt, że dzięki niej mały fragment ogrodu staje się niewyczerpanym źródłem inspiracji i sceną, na której odgrywa się wiele fascynujących spektakli.
Obiektywy takie jak Olympus M.ZUIKO DIGITAL 12-50 mm f/3.5-6.3 EZ mają uniwersalny zakres ogniskowych, co sprawia, że przydaje się w wielu sytuacjach i często pełni rolę tzw. spacerowego zooma. Przy takich zastosowaniach przydatna okazuje się funkcja makro, gdyż nie wymusza zmiany obiektywu, co pozwala na łatwe fotografowanie nawet przypadkowo napotkanych sytuacji.
Przykładem tego, że na intrygujące sytuacje można natrafić w każdej chwili (a nie zawsze jest okazja sięgnięcia po obiektyw stricte makro) jest poniższa fotografia przedstawiająca przedstawiciela rodziny grzebaczowatych wciągającego do swojej kryjówki ofiarę:
Powyższą scenę napotkałem zupełnie przypadkowo – miałem szczęście, że patrzyłem pod nogi.
Oczywiście statyw to bardzo przydatne akcesorium podczas wykonywania tego typu zdjęć – pozwala zapanować nad głębią ostrości i zwiększa komfort pracy. Dynamika dziejących się przed obiektywem wydarzeń sprawia, że najbardziej funkcjonalne są głowice kulowe z pojedynczym mechanizmem blokady, takie jak np. Benro IH1. Ważne też, aby móc szybko zdemontować aparat, tak aby w razie konieczności bez przeszkód podążyć za przyciągającym uwagę okazem. Inną strategią robienia zdjęć owadów jest wybranie danego kwiatu i czekanie aż ktoś zainteresuje się jego nektarem.
Inne spojrzenie na naturę
Wyodrębnienie jakiegoś fragmentu natury za pomocą mocnego zbliżenia, takiego jak np. kwiat, kamień lub muszla pozwala na stworzenie abstrakcyjnego obrazu oderwanego od pierwotnego znaczenia. Jest to dobry sposób na wykorzystanie deszczowych czy chłodniejszych dni, które niestety także trafiają się o tej porze roku – takie fotografie możesz wykonać w domu, korzystając z kwiatów doniczkowych czy przedmiotów zebranych podczas spaceru. Gdy zdecydujesz się na realizowanie tego typu fotografii w obrębie czterech ścian, to możesz zastosować sztuczne oświetlenie, które pozwoli na dodatkowe uabstrakcyjnienie fotografowanego motywu. Ponownie przydatne będzie zastosowanie statywu i wężyka spustowego lub innego zdalnego wyzwalacza.
Kwiaty doniczkowe czy do wazonu to wdzięczny temat, który umożliwia stworzenie abstrakcyjnych obrazów.
Inne spojrzenie na otaczające Cię przedmioty
Uabstrakcyjnianie motywów za pomocą fotografii zbliżeniowej i makro nie musi dotyczyć jedynie natury – możesz także przyjrzeć się przedmiotom codziennego użytku. Podchodząc do nich bardzo blisko ujrzysz ich całkiem nowe oblicze. Ta propozycja to świetne ćwiczenie fotograficzne, gdyż można je wykonać właściwie w każdej wolnej chwili. Jeżeli pogoda zachęca raczej do wyjścia na zewnątrz niż pozostawania w pomieszczeniu, to spróbuj przyjrzeć się różnym obiektom w ogrodzie czy na ulicy, takim jak np. elementy elewacji czy infrastruktury. Eksperymentuj w poszukiwaniu nowych motywów!
Dzięki sprzętowi z trybem makro możesz przedstawić ozdoby tzw. cotton balls zupełnie w odmienny sposób.
Eksperymentuj z różnymi przedmiotami i fakturami.
Kolejny z żywiołów
Krople wody to kolejny świetny sposób na wykorzystanie obiektywu z trybem makro – nie dość, że zdecydowanie łatwo dostępny, to jeszcze dający niemal niekończące się możliwości kreowania obrazu. Poza sprzętem do wykonania takich zdjęć konieczne będzie zastosowanie akcesorium do rozprowadzania wody. Możesz wykorzystać spryskiwacz do kwiatów, jednakże jeszcze drobniejsze krople daje rozpylacz stosowany w perfumach. Innym sposobem na uzyskanie kropel jest poleganie na tych pojawiających się naturalnie – czy to na okiennych szybach czy w postaci rosy na roślinach. Ten drugi rodzaj może stanowić świetną motywację do wczesnego wstania i rozkoszowania się urokami przyrody.
Powyższe zdjęcie wykonałem rozpylając wodę na okularze okularów przeciwsłonecznych za pomocą rozpylacza stosowanego w perfumach, co pozwoliło uzyskać ciekawą kolorystykę i bardzo drobne kropelki.
Więcej na temat fotografowania kropel wody (zarówno w kontekście fotografii zbliżeniowej, jak i makro) możesz przeczytać w poniższych artykułach:
- FOTOGRAFOWANIE KROPEL WODY – PRZYJRZYJ SIĘ IM Z BLISKA!
- FOTOGRAFOWANIE KROPEL WODY – WYJDŹ Z DOMU W CZASIE DESZCZU!
Zaprezentuj swoje rzemiosło w atrakcyjny sposób
Obiektyw i aparat z trybem makro przydaje się również w bardzo praktycznych zastosowaniach. Jeżeli zajmujesz się rzemiosłem, takim jak np. szydełkowanie, scrap booking czy kaligrafia, to chcąc zaprezentować innym efekty swojej pracy, możesz wykonać zdjęcia zbliżeniowe, które uatrakcyjnią galerię. W takich zastosowaniach nie zawsze jest konieczne stosowanie obiektywów i akcesoriów do makrofotografii, a dodatkowo uniwersalny obiektyw, taki jak np. Olympus M.ZUIKO DIGITAL 12-50 mm f/3.5-6.3 EZ będzie sprawdzał się na co dzień w innych zadaniach.
Pokazanie detali swoich prac może być dobrym sposobem na zwiększenie atrakcyjności galerii, co możesz wykorzystać np. na swoim blogu.
Mam nadzieję, że powyższe pomysły pomogą w wykorzystaniu całego potencjału funkcji makro w poszczególnych modelach obiektywów i aparatów. Podziel się w komentarzu, w jaki sposób wykorzystujesz taki tryb w swoim sprzęcie.
Jeżeli jesteś zainteresowany makrofotografią, to z pewnością pomocny będzie poniższy artykuł:
Zajrzyj także do poprzednich artykułów z serii 5 POMYSŁÓW NA…:
2 komentarze
Na zdjęciu jest przedstawiciel rodziny grzebaczowatych a nie gąsienicznik.
Rzeczywiście wkradł się błąd. Dziękuję za zwrócenie uwagi. Wygląda na to, że precyzyjniej rzecz ujmując jest to szczerklina piaskowa. :)