Sprawdź, jak wytrzymały jest Twój sprzęt – poznaj normy IP

Międzynarodowa klasa wodoszczelności i pyłoszczelności IP określa, jak wytrzymały jest dany sprzęt. Dzięki niej możesz łatwo rozpoznać, w jakim stopniu zabezpieczone jest urządzenie w przypadku zachlapania czy używania w miejscu, gdzie jest dużo kurzu. Jeśli więc zastanawiasz się, co to jest IPX i IP oraz jakie są klasy szczelności sprzętu, to zajrzyj do tego artykułu. Znajdziesz tu także przykładowe urządzenia, które korzystają z takich zabezpieczeń – będziesz zaskoczony, w jak wielu produktach sięga się po tę normę. 

Co oznacza IP? 

Stopień ochrony IP oznacza, w jakim stopniu sprzęt jest zabezpieczony przed dostępem zewnętrznych czynników do wnętrza obudowy danego urządzenia. Mowa tutaj głównie o wodzie i pyle. Samo sformułowanie IP pochodzi od angielskiego International Protection Rating (Międzynarodowy współczynnik ochrony). W zasadzie każde urządzenie można opisać przez ten współczynnik (dla IP00 będzie to po prostu brak ochrony przed wodą i pyłem). Chodzi jednak głównie o to, aby pomagał wyróżnić te modele, które będą sprawnie działać nawet po kontakcie z wilgocią czy zanurzeniu lub w wysoce zapylonym środowisku. 

Ochrony IP oczekuje się głównie od kamer sportowych, lornetek marynistycznych, wytrzymałych aparatów kompaktowych, czy obudów do nurkowania. Niemniej coraz częściej, w coraz szerszej gamie urządzeń stosuje się takie konstrukcje, które zapewnią ochronę przed pyłem i kurzem. Wrócę jeszcze do tego zagadnienia, jednakże teraz warto byłoby dowiedzieć się, jak odczytywać oznaczenia norm IP. Dzięki temu bardzo szybko stwierdzisz, czy dany sprzęt będzie można zabrać ze sobą na plażę lub na narty.

Uwaga! Normy IP odnoszą się do odporności na wnikanie ciał stałych i wody, a nie wytrzymałości na uszkodzenia. To, że sprzęt spełnia nawet bardzo wysokie standardy IP, nie oznacza, że wytrzyma upadek z wysokości czy zgniatanie. 

Oznaczenia IP – jak je odczytywać? 

Stopień ochrony IP określa się poprzez zastosowanie po tym skrócie dwóch cyfr:

• Pierwsza z nich (0-6) określa stopień ochrony przed wnikaniem do sprzętu ciał stałych, a więc wszelkiego rodzaju kurzu i pyłu.
• Druga cyfra (0-9) opisuje stopień ochrony przed wnikaniem wody.

Klasę IP zapisuje się więc przykładowo IP56. Co to oznacza? Że taki sprzęt spełnia 5. stopień normy wnikania ciał stałych i 6. ochrony przed wnikaniem wody. Jest więc zabezpieczony przed pyłem i może być oblewany nawet silnym strumieniem wody. 

Poniżej znajdziesz szczegółowy opis poszczególnych stopni ochrony, który pozwoli Ci rozszyfrować każdy zapis IP.

Cyfra	Stopień ochrony przed wnikaniem ciał stałych	Cyfra	Stopień ochrony przed wnikaniem wody
0	Brak ochrony	0	Brak ochrony
1	Ochrona przed ciałami stałymi o średnicy 50 mm i większej	1	Ochrona przed kroplami wody padającymi pionowo
2	Ochrona przed ciałami stałymi o średnicy 12,5 mm i większej	2	Ochrona przed padającymi kroplami wody przy wychyleniu obudowy o dowolny kąt do 15 stopni od pionu w każdą stronę
3	Ochrona przed ciałami stałymi o średnicy 2,5 mm i większej	3	Ochrona przed padającymi kroplami wody przy wychyleniu obudowy o dowolny kąt do 60 stopni od pionu w każdą stronę
4	Ochrona przed ciałami stałymi o średnicy 1 mm i większej	4	Ochrona przed rozbryzgami wody w dowolnym kierunku
5	Ochrona przed pyłem	5	Ochrona przed strumieniem wody (12,5 l/min) lanym na obudowę z dowolnego kierunku
6	Ochrona pyłoszczelna	6	Ochrona przed silnym strumieniem wody (100 l/min) lanym na obudowę z dowolnego kierunku
		7	Ochrona przed krótkotrwałymi skutkami zanurzenia w wodzie (30 min na głębokość 0,15 m powyżej wierzchu obudowy lub 1 m powyżej spodu dla obudów niższych niż 0,85 m)
		8	Ochrona przed skutkami ciągłego zanurzenia w wodzie (dla głębokości określonej przez producenta)
		9	Ochrona przed zalaniem silnym strumieniem wody pod ciśnieniem (80-100 bar i temp. +80 °C) zgodnie z normą DIN 40050

 

Wodoszczelność a wodoodporność. Pyłoszczelność a pyłoodporność. Czym się różnią?

Omawiając normę IP, warto wyprostować pewną nieścisłość, która pojawia się czasami podczas omawiania sprzętu odpornego na działanie wody i pyłu. Chodzi o pojęcia „szczelności” i „odporności”. Otóż wodo- lub pyło- odporność oznacza, że dany sprzęt może być wystawiony tylko na krótki kontakt z danym czynnikiem, przykładowo wystawiony na deszcz, przypadkowo zachlapany wodą, smagany kurzem podczas silniejszego podmuchu wiatru. Dopiero wodo- i pyłoszczelność oznacza, że taki sprzęt może być zanurzony w wodzie, można z nim pływać czy może mieć kontakt z piasekiem i zostać nim przykryty, aby dalej normalnie funkcjonować. 

Oznaczenia IP a IPX

Często w opisach produktów można napotkać określenia IP i IPX. Czym one się różnią? Otóż jak wspomniałem normy IP określa się poprzez użycie dwóch cyfr – czyli przykładowo IP56. Jednakże czasami z różnych powodów producenci nie podają parametru dla wnikania kurzu. Jeśli więc tego pierwszego parametru nie da się zdefiniować lub nie ma do niego dostępu, to wtedy w jego miejsce wstawia się X. Powstaje wtedy przykładowo zapis IPX8. Chociaż nie określa on jasno stopnia odporności na pył, to daje już klarowną informację, że z takim sprzętem można nurkować. 

W podobny sposób – choć zdecydowanie rzadziej – pomija się określenie klasy odporności na wodę. Dla niektórych sprzętów można napotkać opis IP6X, który oznacza, że urządzenie spełnia normy odporności na ciała stałe klasy 6, ale już dla wnikania wody klasa nie została określona.

Kiedy przydaje się ochrona IPX i IP? 

Przede wszystkim sprzęt musi spełniać normy IP i IPX wtedy, gdy będzie wystawiony na działanie wody, użytkowany w wymagającym środowisku czy przy trudnych warunkach atmosferycznych. Mam na myśli przykładowo plażę, pustynię, ośnieżone stoki górskie, wilgotne mokradła, gęstą mgłę, deszcz, rosę, zamieć śnieżną i wiele więcej. To, jak poradzi sobie dany sprzęt z tymi wyzwaniami, uzależnione jest oczywiście od stopnia ochrony IP. 

Przykłady sprzętów oferujących skuteczną ochronę zgodną z normą IPX i IP

Patrząc na te wyzwania, łatwo jest więc określić, dla jakich sprzętów spełnianie takiej normy jest konieczne. Są to przede wszystkim kamery sportowe, obudowy do nurkowania, fotopułapki itp. W tych sprzętach spełnianie wysokich norm IP jest kluczowe dla ich zastosowania, ale po takie rozwiązania sięga się coraz częściej także w innych urządzeniach. Wtedy staje się to praktycznym dodatkiem, pozwalającym zwiększyć funkcjonalność sprzętu lub po prostu używać ich z większym spokojem. Są to m.in.: 

• Aparaty, kamery i obiektywy z licznymi uszczelnieniami, 
• Głośniki bezprzewodowe, 
• Smartfony, 
• Karty pamięci, 
• Lornetki,
• Panele fotowoltaiczne
• Stacje zasilania, 
• Powerbanki,
• Dyski zewnętrzne SSD,   
• Pokrowce na karty pamięci,
• Walizki transportowe,
• Głowice,
• Miecze świetlne,
• Słuchawki,

Coraz częściej projektuje się sprzęt tak, aby spełniał wyższe stopnie klasy odporności. Przykładowo przydaje się to w projektorach, dzięki czemu można je użyć nawet w niestandardowych lokalizacjach na potrzeby stworzenia wystaw artystycznych. Zresztą odporność na pył w projektorze oznacza wydłużenie jego żywotności także podczas standardowego użytkowania go w kinie domowym czy w sali konferencyjnej. 

Podsumowanie 

Mam nadzieję, że teraz rozszyfrowanie klasy odporności IP nie będzie dla Ciebie problemem i z łatwością określisz, czy dany sprzęt spełnia Twoje oczekiwania. Zajrzyj do poniższych artykułów, w których możesz poznać bardzo odporny sprzęt. 

Lornetki FujiFilm, którym nie straszna jest woda i wilgoć  

Fotografowanie na Księżycu

Jaki projektor mobilny wybrać? Oglądaj filmy gdziekolwiek chcesz, nawet pod gołym niebem!

Fotografowanie pod wodą – czyli co sprawdzi się poza aparatem cyfrowym