Fotografia kulinarna to sztuka, która oprócz odrobiny umiejętności kulinarnych, wymaga też wykorzystania odpowiedniego sprzętu. W świecie, w którym jemy oczami, wybór właściwego obiektywu to kluczowy element, który pozwoli Ci odpowiednio zaprezentować swojego bohatera. Szkło trafnie dostosowane do fotografowanego dania, pozwoli Ci też uniknąć niechcianych dystorsji lub nieproporcjonalnych relacji między elementami na zdjęciu. Dlatego dzisiaj chciałabym zaprosić Cię w świat obiektywów do fotografii kulinarnej. W tym artykule podsumowałam dla Ciebie ich rodzaje, w zależności od ich budowy, oraz przedstawiłam trzy subiektywnie najlepsze obiektywy Canon do fotografii kulinarnej.
Obiektyw zmiennoogniskowy – wady i zalety
Nazywany jest też potocznie zoomem. To ten rodzaj szkła, który da Ci możliwość ‘przybliżania’ i ‘oddalania’ tego, co widzisz na planie. Niewątpliwie jest to jego niesamowitą zaletą, szczególnie kiedy chcesz eksperymentować z różnymi rodzajami ujęć. Na przykład, chcesz przedstawić świeżo upieczone ciasteczka czekoladowe zarówno jako piętrzącą się wieżę, fotografując ją na wprost, jak również pokazać, jak pięknie mieni się świeżo roztopiona czekolada, kiedy ciasteczka leżą na blasze i aparat 'patrzy’ na nie z góry. W takim wypadku obiektyw zmiennoogniskowy pozwoli Ci zrobić te dwa ujęcia bez konieczności przestawiania planu.
Jednak niewątpliwym i niezaprzeczalnym minusem zoomów są duże zniekształcenia (tzw. dystorsje), które powoduje budowa tych szkieł. Są one normalną rzeczą wynikającą z praw fizyki. Jednak w fotografii kulinarnej, ze względu na małe obiekty, które często znajdują się na brzegach kadrów, te dystorsje są dużo bardziej zauważalne. Na szczęście możemy sobie pomóc na planie, podkładając pod nasze obiekty złamaną zapałkę albo kawałek kartki i w ten sposób sprawić, że w kadrze wyglądają jakby stały prosto. Kolejnym minusem szkieł zmiennoogniskowych jest ich wysoki koszt – przez złożoność ich budowy, dobrej jakości zoomy zdecydowanie nie należą do obiektywów budżetowych!
D jak dystorsja – co to jest i jak uniknąć jej na zdjęciach? [słowniczek fotografa] >>
Obiektyw stałoogniskowy – wady i zalety
Nazywany również stałką, to szkło, które charakteryzują się wykorzystaniem jednej ogniskowej, np. 50 mm, 75 mm lub 100 mm, co za tym idzie, nie daje nam możliwości ‘przybliżania’ lub ‘oddalania’ obrazu. Ta cecha może być zarówno atutem, jak i problemem. Zachęca do kreatywnego eksperymentowania, poszukiwania ciekawych rozwiązań w prezentacji kadru. Jednocześnie takie ograniczenie ogniskowej może okazać się nie lada wyzwaniem, szczególnie jeśli fotografujesz w małych przestrzeniach. W takiej sytuacji wykorzystanie na przykład szkła Canon 100 mm f/2.8 L EF Macro IS USM, znanego również jako obiektyw macro, będzie stawiać realne ograniczenia w złapaniu szerszego kadru.
Niezaprzeczalną zaletą stałek jest ich cena – ze względu na prostszą budowę, dobrej jakości szkła stałoogniskowe są zauważalnie tańsze od zoomów. Omawiana wcześniej dystorsja na zdjęciach jest przy użyciu stałek znikoma, a w niektórych przypadkach nawet niezauważalna (na przykład z obiektywem 100 mm). Dodatkowo, dzięki mniej złożonej budowie niż zoomy, stałki mają możliwość uzyskania ‘jaśniejszych’ zdjęć, oferując niższą wartość ogniskowej, taką jak np. f/1.4. Oznacza to możliwość uzyskania mniejszej, przyjemnej dla oka głębi ostrości, a także jaśniejszego zdjęcia, co jest niezwykle pomocne w fotografii kulinarnej. Pozwoli Ci to robić zdjęcia przy krótszym czasie naświetlania co zminimalizuje ilość zakłóceń na zdjęciu.
A jakie są ulubione obiektywy fotografów żywności? Po jakie szkła w swojej pracy sięgają najczęściej? Poniżej przygotowałam dla Ciebie subiektywną listę najlepszych obiektywów do fotografii kulinarnej.
Ulubieniec fotografów kulinarnych czyli obiektyw 50 mm
Jest niezaprzeczalnie najczęściej stosowanym obiektywem do fotografii kulinarnej, a wszystko dlatego, że:
- jest stosunkowo tani,
- jest bardzo jasny,
- ‘widzi’ jak ludzkie oko.
Dzięki temu, że kąt widzenia w stałce 50 mm jest zbliżony do kąta widzenia ludzkiego oka, to szkło daje efekt naturalnej perspektywy. Możemy ją dodatkowo zwiększyć, korzystając z bardzo niskich wartości przysłony, na jakie pozwala nam większość 'pięćdziesiątek’. Dzięki niskiej wartości przysłony, będzie Ci też łatwiej zamrozić ruch na Twoich zdjęciach.
Dla przykładu, Canon oferuje fotografom korzystającym z lustrzanek aż trzy różne wersje stałki 50 mm, z czego dwie pierwsze z nich można śmiało zaliczyć do budżetowych. Moim osobistym faworytem od lat pozostaje Canon 50 mm f/1.4 EF USM.
Miłość do detali czyli obiektyw 100 mm
Diabeł tkwi w szczegółach, zwłaszcza jeśli chcesz pokazać niewidoczne na co dzień dla oka piękne detale w jedzeniu: kanały biegnące po powierzchni orzecha, żyłki z tyłu listków mięty czy mieniące się niczym diament kryształki cukru. Najlepszym szkłem, które pozwoli Ci zrobić wszystkie te rzeczy, jest obiektyw macro. Do fotografii żywności świetnie sprawdzi się szkło o ogniskowej 100 mm. Działa on jak lupa, dzięki czemu powiększenie detali umożliwia stworzenie artystycznych, a nawet abstrakcyjnych zdjęć.
Wykorzystując macro do fotografowania małych obiektów, takich jak muffiny, ciasteczka albo czekoladki, uda Ci się zachować efekt naturalnie i realistycznie wyglądających proporcji i odległości między obiektami. Ponadto to szkło w fotografii żywności pozwoli Ci zminimalizować zniekształcenia, czyli dystorsje na zdjęciach. Czytając ten punkt, pewnie już domyśliłeś się, jaki moim zdaniem jest najlepszy obiektyw do fotografii kulinarnej. Tak, to zdecydowanie Canon 100 mm f/2.8L EF Macro!
Kompan do każdej sytuacji czyli obiektyw 24-70 mm
Ostatni na mojej liście, ale nie najmniej istotny, ląduje zoom Canon 24-70 mm f/2.8 L II EF USM. Chociaż nie jest to obiektyw, bez którego nie mogłabym żyć, paradoksalnie jest najczęściej używanym przeze mnie szkłem.
Dzięki 'zoomowi’ jest niezwykle wszechstronny. Świetnie sprawdza się, jeśli lubisz robić zdjęcia w restauracjach albo fotografować jedzenie w plenerze. A nawet (a może zwłaszcza), gdy fotografujesz w stosunkowo ciasnych przestrzeniach. Dzięki możliwości oddalania aż do 24 mm bez problemu zrobisz zdjęcie 'z góry’, czyli tzw. flatlay, lub zaprezentujesz szerszy, przestrzenny kadr. Przybliżenie aż do 70 mm pozwoli Ci podejść naprawdę blisko do obiektu, a możliwość wykorzystania ogniskowej 50 mm da Ci szansę sfotografowania w tak pożądanej przez fotografów żywności naturalnej perspektywie.
Jest to jednak szkło zmiennoogniskowe, więc zniekształcenia i krzywizny na zdjęciach są w jego przypadku bardzo widoczne. Na szczęście podkładając fragment kartki albo dowolnego przedmiotu, stosunkowo łatwo możesz pozbyć się tych niechcianych zakłóceń. Dlatego kiedy potrzebuję różnorodnego obiektywu, to w swojej pracy posługuję się właśnie tym obiektywem.
