Co zrobić, by mój film wyglądał profesjonalnie? To jedno z najczęściej zadawanych pytań przez początkujących filmowców. Większość z nich skupia swoją uwagę na aspektach wizualnych zapominając o tym, jak ważną rolę pełni w filmie dźwięk. Dobór odpowiedniego mikrofonu zapewni Twoim filmom profesjonalne brzmienie i zapobiegnie ucieczce poirytowanych widzów, usilnie wytężających słuch, by złapać kontekst wypowiedzi. Chcesz kręcić reportaże, prowadzić videobloga, czy może kręcić filmy fabularne? Przeczytaj, jaki mikrofon wybrać do określonego typu zadań.
Kręcenie reportaży
Reportaże oraz krótkie formy dokumentalne montowane są na ogół z dwóch rodzajów zdjęć. Jednym z nich jest „setka”. Setka (czyli 100% dźwięku i obrazu) oznacza nagranie, na którym widać i słychać wypowiedź uczestnika filmowanych wydarzeń. Drugim rodzajem są tzw. „przebitki” lub „B-roll”. Są to dodatkowe ujęcia pokazujące wydarzenie. Przebitkami przykrywany jest komentarz autora reportażu, tzw. „off”, dogrywany w późniejszym etapie w studio. Jeśli chcesz nagrać reportaż bez komentarza, składający się z samych obrazów (czasem, w przypadku pochodów i protestów tak jest bezpieczniej ;)), jedyne dźwięki, które Cię interesują, to dźwięki tła. Do tego typu zadań najlepiej nadają się mikrofony rejestrujące w trybie stereo, dzięki czemu idealnie oddają akcję w kadrze (np. przejeżdżająca kolumna pojazdów). Minusem tego typu rozwiązania jest możliwość rejestracji dźwięków, które są rezultatem pracy z kamerą (np. operowanie pierścieniem ostrości lub zoom). Dźwięk ten mimo wszystko będzie dużo lepszej jakości i zarejestruje mniej odgłosów pracy kamery niż mikrofon wbudowany w aparat cyfrowy lub kamerę.
Dobrym przykładem jest mikrofon pojemnościowy firmy BOYA, model BY-VM300PS. Mikrofon posiada dwa czujniki pojemnościowe w układzie stereo (pozwalające na identyfikację kierunku dźwięku) oraz wbudowany filtr niskozaporowy 80HZ tłumiący zakłócenia. Łącze mini jack pozwoli na zamocowanie mikrofonu w większości lustrzanek cyfrowych. W przypadku nagrywania w głośnym otoczeniu możliwe jest włączenie redukcji poziomu audio o -10 dB.
Produkt firmy BOYA to mikrofon kierunkowy typu „shotgun” (nagrywający dźwięki z wąskiego pola, w kierunku którego jest ustawiony mikrofon), co pozwala nagrywać nim również wypowiedzi osób. Jest to szczególnie przydatne w przypadku, gdy działasz w pojedynkę. Montując taki mikrofon na kamerze/aparacie wystarczy ustawić kadr na osobą udzielającą wywiadu, by nagrać dźwięk w dobrej jakości. W ten sposób będziesz mógł kontrolować to, co dzieje się w kadrze nie martwiąc się czy dźwięk jest rejestrowany. Warto pamiętać jednak, aby unikać sytuacji, w której stawiasz osobę udzielającą wywiadu na tle głośnych wydarzeń za jego plecami. Głośne tło będzie przeszkadzało w odpowiedniej rejestracji dźwięku.
W przeciwieństwie do filmów dokumentalnych, podczas przeprowadzania wywiadów do materiałów newsowych, osoba pytana nie spogląda w obiektyw kamery lecz lekko poza kadr, w stronę dziennikarza prowadzącego wywiad. Jeśli zależy Ci na takim efekcie, możesz wyposażyć się w mikrofon Reporter firmy RODE i prowadzić wywiad z boku kamery. To produkt dedykowany do działań reporterskich, z wbudowaną ochroną przed niepożądanymi zakłóceniami, jednocześnie doskonale oddający pasmo dźwięku ludzkiego głosu. Mikrofon ten posiada złącze XLR, w związku z czym bezpośrednie podłączenie go do lustrzanki jest możliwe wyłącznie z pomocą odpowiedniej przejściówki (np. HOSA XVM-105F).
Mikrofony dla osób prowadzących video blogi
Jeśli prowadzisz lub zamierzasz zacząć prowadzić videobloga nie marginalizuj kwestii dźwięku. Ile razy wyłączyłeś video na YouTube z powodu zbyt cichego dźwięku lub echa zagłuszającego wypowiedź? Część blogów opiera się wyłącznie na komentarzu prowadzącego, inne wzbogacane są o elementy wizualne. Jeśli prowadzisz bloga na siedząco, zza swojego biurka lub stojąc przed kamerą, dobrym rozwiązaniem jest zakup małego mikrofonu pojemnościowego mocowanego za pomocą klipsa. Mikrofony te podpięte do ubrania są prawie niezauważalne i przyzwoicie rejestrują dźwięk. Można je podpiąć bezpośrednio do kamery lub do telefonu komórkowego i nagrać dźwięk osobno, by nie ograniczać się długością kabla. Mikrofon ATR3350 firmy Audio Technica doskonale sprawdzi się w tego typu nagraniach.
Jeśli jednak na swoim blogu pokazujesz jak trenować Twoją ulubioną dziedzinę sportu, warto zaopatrzyć się w bezprzewodowy mikrofon. W zależności od budżetu możesz wybierać pomiędzy tańszymi markami jak BOYA BY-WM6 lub uznanymi produktami Sennheiser EW 112-P G3-B-X.
Dzięki bezprzewodowym systemom unikniesz niepotrzebnych wypadków, spowodowanych zaplątaniem się w kable oraz kompromitacji wśród fanów (o ile nie jest to Twoja strategia promocji).
Nagrywanie dialogów i dźwięków do filmów fabularnych
Przy nagrywaniu dialogów do filmów fabularnych używane są mikrofony kierunkowe. Dzięki zastosowaniu tego typu mikrofonów możesz mieć pewność, że nagrane dialogi będą zarejestrowane poprawnie, bez zbędnych dźwięków otoczenia. Idealnym kompanem do takich wyzwań jest mikrofon kierunkowy RODE NTG-2. Mikrofon charakteryzuje się niskim poziomem szumów własnych, a w zestawie razem z nim znajdziesz osłonę przeciwwietrzną, minimalizującą szumy podmuchu wiatru.
To ważny dodatek podczas pracy w plenerze. Inwestując w mikrofon należy zaopatrzyć się również w tyczkę, umożliwiającą dźwiękowcowi rejestrację dialogów z odpowiedniej odległości tak, by nie wchodzić w kadr. RODE Boompole posiada zasięg od 0,84 cm do 3,3 m, wystarczający w większości przypadków, jako że dialogi zazwyczaj kręci się w ciaśniejszych kadrach. Zdecydowana większość profesjonalnych mikrofonów dedykowanych do zadań filmowych posiada złącza XLR. Warto wyposażyć się zatem w rejestrator dźwięku z wbudowanymi gniazdami tego typu. Rejestrator ZOOM H4n posiada dwa gniazda typu kombo, pozwalające na podłączenie mikrofonów z wtyczką XLR, jak i duży jack (6.3 mm). Dodatkowo wbudowane dwa mikrofony pozwalają na rejestrację do czterech kanałów naraz.
Mnogość ofert w kategorii „mikrofony” może przyprawić o zawrót głowy. Warto więc sprecyzować, do jakich zadań potrzebny jest nam mikrofon oraz budżet, jaki chcemy przeznaczyć na jego zakup. Droższe marki dają lepszą jakość dźwięku, jeśli jednak tworzysz amatorskie produkcje na YouTube, różnica pomiędzy mikrofonami z wyższej półki a niskobudżetowymi nie będzie miała aż takiego znaczenia. Jak zawsze ważne jest umiejętne korzystanie z zakupionego sprzętu tak, by ograniczyć niepotrzebne dźwięki. Do usłyszenia!
2 komentarze
Swietny szybki przegląd mikrofonow i zastosowan. Dzieki za wpis
Dziękuję. Polecam również mój artykuł o oświetleniu filmowym.
https://blog.cyfrowe.pl/2016/12/23/oswietlenie-planu-filmowego-na-co-warto-zwrocic-uwage-przy-wyborze-lampy/