Podstawy postprodukcji filmowej – korekcja kolorów

Często po zakończeniu filmowania chcemy jak najszybciej przejrzeć świeżo nakręcony materiał na komputerze. Nie zawsze jednak jest to przyjemne doświadczenie – czasem okazuje się, że w trakcie nagrania popełniliśmy błędy, a nasz obraz nie wygląda tak, jak sobie to wyobrażaliśmy. Na szczęście, podobnie jak w fotografii, materiał filmowy ma możliwość obróbki i dzięki kilku prostym ustawieniom możemy poprawić jakość naszego filmu w kilka chwil.

W ostatnim artykule poruszyliśmy temat korekcji kolorów, jako narzędzia rozróżniającego podejście amatorskie od profesjonalnego:

Czytaj: PORADY Z PLANU FILMOWEGO, CZ.2: CO ZROBIĆ, BY TWOJE UJĘCIA FILMOWE WYGLĄDAŁY PROFESJONALNIE? 

Dziś przyjrzymy się dokładniej możliwościom poprawy kadru w zależności od sytuacji.

Podstawy korekcji barwnej

Na wstępie słowo wyjaśnienia dotyczące podejścia do koloru w filmie. Rozróżniamy dwa procesy, którym możemy poddać klatkę filmową – korekcja kolorów i color grading. To pierwsze to “normalizowanie” materiału, czyli np. poprawa balansu bieli, kontrastu, nasycenia kolorów, itp. Jest to również dopasowywanie do siebie różnych tożsamych ujęć (np. z jednej lokalizacji), tak żeby różnica pomiędzy nimi nie rzucała się w oczy. Color grading z kolei to wszelkie działania, polegające na kreatywnym użyciu koloru w scenie. Najczęściej ma to na celu oddanie pewnego nastroju, ale też może być podyktowane estetyką, artystycznym wyborem czy też osobistą preferencją.

Na początku przygody z filmowaniem zalecam naukę korekcji kolorów. Do gradingu możemy użyć gotowych rozwiązań – w Internecie istnieją tysiące presetów (gotowych ustawień koloru), zarówno bezpłatnych, jak i wymagających pewnych inwestycji finansowych. Jednakże to korekcja kolorów powinna być pierwszym krokiem na drodze do udanej postprodukcji materiału. Bez wyrównania ujęć nie ma sensu bawić się w presety – gdyż nie wykorzystamy ich pełnego potencjału. 

Balans bieli, czyli zmora filmowca

Filmuję od kilku lat i widziałem już różnorakie podejścia do tematu balansu bieli. Niektórzy uważają to za niezwykle istotny element i za każdym razem pieczołowicie dbają o jego ustawienie – czy to przez użycie szarej karty, czy też korzystając z ustawień aparatu. Inni z kolei nie przykładają do tego wagi i zostawiają ustawienie AUTO mając na uwadze, że być może wymagane będą poprawki w postprodukcji. Ja osobiście staram się pilnować ustawień, jednakże często robimy coś w pośpiechu i nie ma możliwości ustawienia tego parametru odpowiednio. W takim wypadku możemy skorygować go w postprodukcji.

Większość edytorów (zarówno darmowych jak i płatnych) posiada narzędzia do korekcji balansu bieli. Najczęściej jest to pipeta, którą wybieramy na ekranie biały punkt w kadrze. Po wskazaniu, gdzie kolor powinien być biały, program sam dostosowuje parametry tak, by skorygować ewentualny błąd. Tutaj ważna adnotacja – jeśli scena była nakręcona w przewadze jakiegoś koloru, a nie ze źle ustawionym balansem, to korekcja bieli za pomocą tego narzędzia może być zbyt ekstremalna i nie dać oczekiwanego rezultatu – w końcu biała ściana w niebieskim świetle efektowym nie jest biała, tylko niebieska i przerabianie jej na biel w postprodukcji przekłamie pozostałe kolory w kadrze. Podczas pracy używam korekcji balansu bieli jako punktu wyjścia, ale jeśli coś ewidentnie „nie gra” to wprowadzam dalsze poprawki aż do uzyskania zadowalających rezultatów.

Kontrast, przepalenia i zbyt ciemne ujęcia

Dobranie odpowiednich parametrów do ujęcia to esencja technicznego podejścia do filmowania. Na początku przygody z filmem ilość opcji może być przytłaczająca: ilość klatek na sekundę, rozdzielczość, wewnętrzne ustawienia profilu kolorów, migawka, przysłona, ISO, balans bieli – lista jest długa, a rzadko kiedy mamy czas na spokojne ustawienie całego sprzętu. Oczywiście wraz z rosnącym doświadczeniem potrafimy lepiej się przygotować, a i zmiany są szybsze, jednakże nawet profesjonalistom zdarza się niedoświetlone lub prześwietlone ujęcie. Przy obecnych parametrach kamer i aparatów nie jest to na szczęście problemem – zakres tonalny, rejestrowany przez matrycę, pozwala w jakimś stopniu “odzyskać” szczegóły utracone w cieniach lub prześwietleniach. W wielu programach edycyjnych znajdują się do tego narzędzia – od zwykłych suwaków Brightness/Contrast (jasność/kontrast) do zaawansowanych histogramów, krzywych i suwaków.

Nasycenie barw

Praca z kolorami materiału to element korekcji, który zajmuje mi często najwięcej czasu. Sceny, jakie kręcimy, są najczęściej różnorodne – czasem kolorów w kadrze jest mnóstwo, innym razem scena jest szara i nijaka. Praca z nasyceniem kolorów w postprodukcji jest o tyle trudna, że ciężko o uniwersalne rozwiązanie – często spotykamy się z sytuacją, że większość kolorów wyglądałaby idealnie przy danej wartości Hue/Saturation (odcień/nasycenie), ale jeden z nich jest dużo bardziej intensywny i “przepala się”, powodując wystąpienie artefaktów. Rozwiązanie to ogólna korekcja całości materiału i późniejsze ewentualne poprawki już na konkretnych kolorach. Większość programów posiada możliwość edytowania wyszczególnionego elementu – może to być dany kolor lub zbiór wartości o podobnej jasności (np. wszystkie cienie).

Postprodukcja to świetna zabawa!

Bez względu na to czy jesteś aspirującym zawodowcem, czy stawiającym pierwsze kroki amatorem, warto uczyć się poprawiania jakości swoich materiałów video. W Internecie jest obecnie ogrom kursów, tutoriali i innych wartościowych informacji dotyczących tego tematu – warto obejrzeć te, dotyczące wybranego przez nas programu do montażu i wdrażać pokazane sposoby w życie. Dodatkowo nabyta wiedza pozwoli Ci lepiej rozumieć ustawienia aparatu czy kamery podczas filmowania, co w długim okresie skutkować będzie coraz lepszym jakościowo materiałem. W efekcie czas na poprawę błędów w postprodukcji będzie można wykorzystać na Color Grading i szukanie własnego, artystycznego podejścia do koloru. Zachęcam do eksperymentowania i ciągłej nauki. Gwarantuję, że dzięki temu Wasze filmy będą coraz lepsze!