Poruszaliśmy na blogu temat oświetlenia już kilkukrotnie – pokazując podstawowe koncepty, takie jak Three Point Lighting, czy też omawiając jak charakterystyka źródła światła wpływa na oświetlenie sceny. Dziś opiszę trochę inny pomysł, który może okazać się szczególnie interesujący dla osób rozpoczynających swoją przygodę z oświetleniem filmowym. Tym sposobem jest oświetlenie sceny przy użyciu tylko jednej lampy.
Geneza pomysłu
Pomysł na zrealizowanie nagrania z użyciem jednej lampy i modyfikatorów światła podpatrzyłem swego czasu na jednym z kanałów filmowych na YouTube (polecane przeze mnie kanały znajdziesz w artykule: Najciekawsze kanały filmowe na YouTube – nasz wybór. Część I). Okazja nadarzyła się dość szybko – znajomi potrzebowali nakręcić film wizerunkowy, a ja postanowiłem wcielić ten pomysł w życie. Użycie tylko jednej lampy filmowej współgrało z naszym podejściem do projektu – jako że była to koleżeńska inicjatywa, budżet wynosił okrągłe 0 złotych, więc korzystaliśmy tylko z własnych lub pożyczonych od znajomych sprzętów. Pewnego popołudnia zebraliśmy się u naszej wspólnej koleżanki w domu i rozpoczęliśmy przygotowania do nagrania.
Czy jedna lampa wystarczy do profesjonalnej realizacji?
Może ktoś w tym momencie zadaje sobie pytanie, po co w takim razie te dziesiątki lamp używanych w każdej scenie w Hollywood czy na planach reklam? Czy oznacza to, że użycie jednej tylko lampy jest podejściem amatorskim? Tak naprawdę nie ma jednej poprawnej odpowiedzi na to pytanie – istnieje bardzo wiele czynników, które wpływają na wygląd sceny i mimo ustalonych zasad każda scena jest inna. Czasem wykorzystuje przecież światło zastane (zarówno naturalne, jak i sztuczne), czasem mieszamy źródła światła, a czasem korzystamy z kilkunastu lamp i modyfikatorów światła. Wszystko zależy jakiego efektu oczekujemy od finalnego obrazu. Warto eksperymentować, bo czasem mniej znaczy więcej – przy większej ilości lamp mogą tworzyć się nienaturalne cienie, ciężej też zapanować nad wyglądem sceny.
Ustawienie sceny
Opis użytego w filmie ustawienia
W trakcie nagrania miałem dostępną lampę Funsports Halogenowa 800W z płynną regulacją oraz statywy oświetleniowe Quadralite Air 260 New – zestaw 2 statywów. Po założeniu lampy na statyw uniosłem ją na tyle wysoko, na ile pozwalała mi lokalizacja i przy pomocy wrót wymodelowałem światło tak, aby padało na włosy i kark osoby filmowanej i „odcięło” ją od tła. Takie ustawienie nie oświetla jednak w wystarczający sposób twarzy, więc po lewej stronie kamery ustawiłem statyw oświetleniowy wraz z blenda odbijającą część światła lampy ustawionej z tyłu. Wybrałem lepiej odbijającą stronę srebrną, ale przy mocniejszej lampie spokojnie wystarczyłaby biała (dodatkowo dając bardziej miękki charakter światła).
Źródła światła
Tło za piosenkarką oświetliliśmy znalezionymi w domu lampkami – mieliśmy to szczęście, że wybór był duży, ale w każdym domu znajdziemy choćby jedną lampkę nocną, biurkową, a w ostateczności nawet latarkę , którą możemy użyć do „rozbicia” tła. Materiał nagraliśmy na dwa aparaty – jednym z nich był FujiFilm X-T2 , natomiast drugi to Panasonic Lumix DMC-GH4 . Rozstawienie wraz z nagraniem zajęło nam około 2h, jednak tempo było bardzo spokojne – spokojnie można uwinąć się ze wszystkim w godzinę. Efekt prezentuję poniżej:
Jakie lampy najlepiej sprawdzą się w tego typu realizacjach?
Z uwagi na potrzebną charakterystykę kierunkową światła niestety użycie paneli LED nie da tego samego rezultatu. Światło jest w nich rozproszone i bardzo ciężko byłoby je ukierunkować w jeden punkt. Światła halogenowe i niektóre LEDy kierunkowe nadadzą się jednak do takiej realizacji znakomicie. Zebrałem kilka propozycji – w zależności od budżetu każdy znajdzie coś dla siebie
Lampy:
- Funsports Halogenowa 800W z płynną regulacją – swego czasu bardzo popularna lampa halogenowa. Jej plusy to uniwersalność i niska cena. Dodatkowo ma wbudowane wrota i ściemniacz, więc opcji na regulację światła jest bardzo wiele.
- Lampa LED Yongnuo YN-216 (3200K-5500K) 13W – tania propozycja LED pozwalająca na ukierunkowanie światła. Dużym plusem są wbudowane wrota.
- Lampa LED Quadralite Videoled 1000 – nowsza i mocniejsza odsłona bardzo udanego modelu Videoled 600. Jest to też najmocniejsza lampa w tym zestawieniu – 100W LED to ekwiwalent 1000W lampy halogenowej. Przy tych osiągach lampa, w przeciwieństwie do halogenowej, nie nagrzewa się, zużywa mniej prądu, a emitowane światło ma lepsze odwzorowanie barw. Minusem jest brak wrót w zestawie – można dokupić je osobno (np. dedykowane rozwiązanie: Wrota Quadralite do lamp studyjnych)
Akcesoria:
- Blendy: tutaj polecałbym wydać kilka złotych więcej i wybrać blendę z kilkoma opcjami użycia. Oczywiście taniej będzie wziąć blendę srebrno-białą, jak np. blenda Powerlux Blenda 2w1 okrągła 60cm srebrno/biała, ale w przyszłości może okazać się, że nie spełnia ona naszych wszystkich potrzeb. Ja wybierając blendę zwracam uwagę na to, by poza białą i srebrną miała również czarną powierzchnię – mogę wtedy użyć jej jako modyfikator ograniczający promień światła (jak np. blenda Powerlux Blenda 5w1 okrągła 110cm)
- Statywy: tutaj również mamy opcje zarówno budżetowe, jak i droższe, ale lepiej wykonane modele. Już najtańsze statywy, jak np. statyw studyjny FreePower oświetleniowy 225 cm, wykonają swoje zadanie, ale w mojej ocenie warto dołożyć np. do statyw studyjny Quadralite Air 260 New, który poza lepszą budową ma także amortyzację powietrzną i dwa razy większy udźwig.
Wymówki na bok
Często łapię się na myśleniu, że bez jakiegoś elementu wyposażenia filmowego nie będę w stanie robić dobrych jakościowo ujęć. Jakkolwiek czasem jest to prawda i nie wszystkie ograniczenia da się przeskoczyć, to takie projekty jak ten utwierdzają mnie w przekonaniu, że nawet w małym budżecie można uzyskiwać profesjonalne rezultaty. Dodatkowo minimalizm w podejściu zmusza nas do kombinowania, kreatywnego myślenia i próbowania niestandardowych rozwiązań. Doświadczenie, które zdobędziemy, pozwoli nam lepiej zrozumieć zasady oświetlenia filmowego, dzięki czemu będziemy mogli podejmować lepsze decyzje w przyszłości.
