Mikrofonowy słowniczek – co o sprzęcie mówią jego parametry?

Chcesz kupić swój pierwszy mikrofon, ale gubisz się w gąszczu tajemniczo brzmiących parametrów? Nie wiesz, który model wybrać, bo nie rozumiesz czym się różnią? Z tego artykułu dowiesz się dokładnie co wynika z parametrów. Zobacz jak poruszać się w świecie Audio!

Wybierz mikrofon dla siebie >>

Pasmo przenoszenia (zakres dynamiczny) mikrofonu – ile powinno wynosić?

Mówiąc prosto jest to przestrzeń częstotliwości, w jakich mikrofon zbiera dźwięki. Dla porównania ludzkie ucho wg przyjętych standardów słyszy zakres 20 – 20 000 Herców (20kHZ), jednak większość dorosłych ludzi nie słyszy powyżej 15kHz. Jeżeli chodzi o ludzką mowę to można spokojnie założyć, że będzie ona między 80Hz a 300Hz (jest to bardzo zawyżony wynik), a śpiew operowy standardowo nie przekracza 50Hz-5kHz. Biorąc pod uwagę praktyczny aspekt można stwierdzić, że pasmo przenoszenia 40Hz – 16kHz w spokoju wystarczy do zdecydowanej większości zastosowań. Oczywiście, jeżeli obrabiamy dźwięk, to szersze pasmo daje nam więcej możliwości w post produkcji.

Czułość mikrofonu czyli jak „głośny” jest mikrofon

Czułość to zależność między ciśnieniem (głośnością dźwięku w rzeczywistości), a wartością głośności wykazywaną przez mikrofon. Mapowanie jednostek w domenie akustycznej na jednostki w domenie elektrycznej określa wielkość sygnału wyjściowego mikrofonu, biorąc pod uwagę znane wejście. Wyrażony jest on w –dB (decybelach) lub mV (milivoltach) i wskazuje jak „głośny” jest mikrofon. Im bliżej 0 jest wartość -dB lub im wyższa w mV, tym potrzebujemy większe podbicie (ang. gain), aby uzyskać tą samą głośność. Należy uważać żeby nie wpaść w pułapkę myślenia, że czułość jest tylko parametrem a nie określeniem, jak dobry jest mikrofon. Określmy czy potrzebujemy bardzo czułego mikrofonu i wtedy szukajmy produktu o odpowiednim parametrze. Przy porównywaniu tego parametru należy zwrócić uwagę na podane V/Pa (Vloty na 1 Paskal). Jeżeli w specyfikacji mikrofonów wyrażone są w różnych jednostkach to trzeba je niestety sobie przeliczyć lub użyć jednego z kalkulatorów on-line.

Mikrofony Rode w ofercie sklepu Cyfrowe.pl >>

Impedancja i jej związek z długimi kablami

Zagadnienie impedancji ważne jest głównie w przypadku używania miksera audio i długich kabli (dłuższych niż 5metrów). Im niższa impedancja mikrofonu, tym dłuższy kabel możemy wykorzystać nie wywierając wpływu na jakość dźwięku.  Parametr ten określa też jak mocny powinien być wzmacniacz (preamp) w celu uzyskania optymalniej jakości dźwięku. Niestety korzystając z lustrzanek lub bezlusterkowców nie mamy za bardzo wpływu na moc naszych przedwzmacniaczy w aparacie. Możemy natomiast użyć zewnętrznego rekordera w celu poprawienia jakości przy mikrofonach z wysoką impedancją. Minimalna wartość impedancji wejścia mikrofonowego wyrażona jest w Ohmach (Ω).

Poziom (stosunek) szumów własnych

Ten parametr powie nam najwięcej o jakości dźwięku. Opisuje on ilość szumów, którą mikrofon doda do nagrania. Im niższa wartość, tym lepsza jakość nagrania.

SNR (stosunek szumów do sygnału)

SNR określa ilość sygnału w porównaniu do szumów własnych. Jedyne co warto w tym przypadku zapamiętać, to że im wyższa jest ta wartość, tym lepiej.

Sprawdź ceny rejestratorów dźwięku >>

Max poziom natężenia lub max SPL

To maksymalna głośność dźwięku, jaką mikrofon jest w stanie zarejestrować bez zniekształceń. W dzisiejszych czasach parametr ten nie ma większego znaczenia. Dla człowieka wartość 130dB określana jest jako granica bólu. Część mikrofonów jest w stanie zarejestrować nawet 140-150dB SPL. Wartość 120dB SLP wydaje się być jednak w zupełności wystarczająca.

 Charakterystyka (czasem zwana polaryzacją)

W ten sposób określamy, jaka będzie skuteczność zbieranego dźwięku względem położenia jego źródła a mikrofonem. Do różnych zastosowań potrzebujemy innych rodzajów mikrofonów. Najlepiej spojrzeć na graf charakterystyki po prawej. Zaznaczono na nim, z którego kierunku mikrofon najlepiej zbiera dźwięk. Oto kilka najpopularniejszych:

•  Wszechkierunkowa lub wielokierunkowa (ang. omnidirectional) – mikrofon zbiera dźwięk tak samo z każdej strony
•  Dwukierunkowa (Bidirectional) – mikrofon zbiera dźwięk z przodu i z tyłu mikrofonu tak samo, ale nie zbiera go po bokach.
• Jednokierunkowa lub Kierunkowa (Directional) – dźwięk najlepiej zbierany jest z przodu i gorzej po bokach
• Kardioidalna (Cardioid) – zbiera dźwięk tylko i wyłącznie z przodu
• Superkardioidalna (Supercardioid) – zbiera dźwięk z przodu, ale łapie też dźwięku z tyłu i z boków, lecz w małym stopniu
• Hiperkardioidalna (Hypercardioid) – podobnie jak wyżej, z tą różnicą, że łapie jeszcze więcej dźwięku za mikrofonem
• Subkardioidalna (Subcardioid) – zbiera ze wszystkich stron, ale najlepiej od przodu mikrofonu.

Mikrofony o przetworniku dynamicznym

Takie mikrofony w większości przypadków używane są do celów reporterskich (np. Audio Technica ATW-1702 czy Rode Reporter). Podstawowymi zaletami tego typu konstrukcji są:

• brak konieczności zasilania zewnętrznego,
• wysoka wytrzymałość mechaniczna,
• dobre nagrywanie bardzo głośnych dźwięków,
• wytrzymałość (oczywiście wszystkie konstrukcje mają swoje limity)
• Przy zestawach bezprzewodowych bateria jest używana głównie do transmisji sygnału, co pozwala na długie działanie w terenie.

Do minusów zaliczane jest:stosunkowo słabe nagrywanie szybkich sygnałów i wyższych częstotliwości ze względu na wysoką bezwładność materiału przetwornika (zwykle pasmo przenoszenia kończy się na 15-16 kHz, czy to dobrze czy to źle opisałem powyżej). Panuje też opinia, że mikrofony dynamiczne nie oddają dźwięku naturalnie. Nie oznacza to złej jakości, tylko różnice względem tego, co słyszymy naszym uchem. Warto mieć to na uwadze, gdy będziemy wybierać swój mikrofon.

Duży wybór akcesoriów audio! Już od 10 zł >>

Mikrofony o przetworniku pojemnościowym

To najbardziej popularny typ mikrofonów używany przy tworzeniu filmów. Większość mikrofonów z oferty Cyfrowe.pl to mikrofony pojemnościowe, np. RODE Stereo X, Sennheiser MKH 416 lub Audio Technica At899. Jak można zauważyć, mikrofony te bardzo mocno różnią się wyglądem i przeznaczeniem, ale mają wspólne zalety:

• dobra jakość nagrania cichych do średnio głośnych dźwięków,
• generalnie niski poziom szumów własnych,
• tendencje do nagrywania dźwięku bardziej naturalnie.
• Niska bezwładność przetwornika daje także przewagę nad mikrofonami dynamicznymi, jeżeli chodzi o pasma przenoszenia.

Kolejną różnicą miedzy przetwornikami dynamicznymi a pojemnościowymi jest wymagane zasilanie fantomowe (ang. Phantom power). Mikrofony tego typu potrzebują zasilania samego przetwornika przez kabel przesyłający sygnał (interfejs przekazujący takie zasilanie to np. XLR3 lub XLR5), albo osobnego źródła prądu. Minusy to głównie słabsza jakość w bardzo głośnych środowiskach i mniej trwała konstrukcja. Istnieje też możliwość zniszczenia takiego mikrofonu bardzo głośnym dźwiękiem.

I na tym kończymy, bo wiedzy do przyswojenia było sporo i to wcale nie łatwej. Mam nadzieję, że udało mi się pomóc osobom, które wkraczają w tematykę audio. Dokładne omówienie wszystkiego zajęłoby kolejne strony, ale to, co zawarłem wyżej w pigułce, powinno wystarczyć, żeby dokonać trafnego zakupu mikrofonu.